H κοσμική ακτινοβολία θερίζει τους αστροναύτες στο βαθύ διάστημα

Συντάκτης: Γιάννης Δαμέλλος

H καρδιοπάθεια θερίζει τους αστροναύτες που ταξίδεψαν στη Σελήνη και σύμφωνα με τους ειδικούς υπεύθυνη είναι η κοσμική ακτινοβολία. Οι πρόσφατες μελέτες θα πρέπει καταρχάς να ανησυχούν όσους επιθυμούν να ταξιδέψουν μια μέρα στον Άρη, αφού αποκαλύφθηκε ότι ο κίνδυνος θανάτου από καρδιοπάθεια ήταν πενταπλάσιος από το κανονικό για τους αστροναύτες των αποστολών Apollo στη Σελήνη απ' ό,τι για όσους έκαναν μια απλή περιστροφή γύρω από τη Γη. Το μεγάλο ερώτημα ωστόσο παραμένει αν η επιστήμη μπορεί να δώσει τώρα τις λύσεις ώστε ο άνθρωπος να αφήσει μια μέρα την ασφάλεια του μαγνητικού πεδίου της Γης μας, με τις βέλτιστες προϋποθέσεις για να κατακτήσει τα αστέρια. 

Καθώς το δείγμα της μελέτης ήταν μικρό, έτσι και το συμπέρασμα της μελέτης δεν είναι τελεσίδικο. Όπως επισημαίνει η NASA μόλις 24 αστροναύτες έχουν ταξιδέψει μέχρι σήμερα, σε απόσταση άνω των μερικών εκατοντάδων χιλιομέτρων από τη Γη και όλοι τους ήταν αστροναύτες των αποστολών Apollo που εκτοξεύτηκαν σε μια περίοδο τεσσάρων ετών, από τον Δεκέμβριο του 1968 έως τον Δεκέμβριο του 1972. Από τους 24, στη μελέτη συμπεριλήφθηκαν επτά που έχουν ήδη πεθάνει. Τρεις από τους επτά θανόντες, ή ποσοστό 43%, απεβίωσαν λόγω καρδιαγγειακών νοσημάτων, αναφέρουν στην επιθεώρηση «Scientific Reports» ερευνητές της NASA και του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Φλόριντα. Αυτό το ποσοστό είναι πέντε φορές μεγαλύτερο σε σχέση με τη συχνότητα καρδιαγγειακών νοσημάτων σε 35 εκπαιδευμένους αστροναύτες που δεν πέταξαν ποτέ, αλλά και σε σχέση με 35 αστροναύτες που είχαν πετάξει μόνο σε χαμηλή γήινη τροχιά. 

Εκτός από καρδιοπάθεια, η παρατεταμένη παραμονή στο Διάστημα είναι εξάλλου γνωστό ότι προκαλεί και απώλεια οστικής και μυϊκής μάζας, διόγκωση της καρδιάς και βλάβες στα μάτια.

Πιο ενδιαφέρουσα εντούτοις είναι μια δεύτερη μελέτη σε ποντίκια, που δημοσιεύεται στο ίδιο τεύχος του Scientific Reports και η οποία προσομοίωσε το περιβάλλον υψηλής ακτινοβολίας στο οποίο ταξίδεψαν οι αστροναύτες του Apollο. Σύμφωνα με τους ερευνητές, «αυτό που δείχνουν τα δεδομένα από τα ποντίκια είναι ότι η ακτινοβολία στο βαθύ διάστημα είναι επιβλαβής στην αγγειακή υγεία».

Κι αυτό γιατί οι λεγόμενες κοσμικές ακτίνες, στην πραγματικότητα δεν είναι ακτίνες αλλά πρωτόνια και ατομικοί πυρήνες που πιστεύεται ότι παράγονται από σουπερνόβα και κινούνται με εξαιρετικά υψηλές ταχύτητες. Αυτές καταστρέφουν το DNA μας. Ενώ όμως σε χαμηλή γήινη τροχιά, τα εισερχόμενα σωματίδια εκτρέπονται από το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη, κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει στο βαθύ διάστημα. Ο Άρης δεν διαθέτει μαγνητικό πεδίο και βρίσκεται στο βαθύ διάστημα. Κι εκεί καταγράφονται θανατηφόρα επίπεδα κοσμικής ακτινοβολίας, οπότε η NASA που σχεδιάζει την πρώτη επανδρωμένη αποστολή στον Άρη για τη δεκαετία του 2035, μέχρι τότε θα πρέπει να έχει βρει τρόπο να εξαλείψει τον κίνδυνο.