Αλ Μπαμπ, το μήλον της Εριδος

Συντάκτης: Νικόλας Ζηργάνος

Η τύχη της Αλ Μπαμπ, μιας μικρής πόλης της Βόρειας Συρίας, με έκταση μόλις 30 τετραγωνικά χιλιόμετρα και πληθυσμό ίσως λιγότερους από 20.000 κατοίκους (60.000 πριν από τον πόλεμο), μπορεί να σηματοδοτήσει τις εξελίξεις στην περιοχή με ευρύτερες συνέπειες που ξεπερνούν κατά πολύ τα σύνορα της χώρας, τα οποία χάραξαν πριν από 100 χρόνια οι Αγγλο-Γάλλοι αποικιοκράτες και κατέλυσε πρόσφατα το «Ισλαμικό κράτος».

Τόσο ο τουρκικός στρατός και οι συμμαχικές πολιτοφυλακές του (Τουρκμένοι, ένοπλες ομάδες οργανώσεων υπό τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό με την υποστήριξη Τούρκων ακροδεξιών, Γκρίζων Λύκων, εθελοντών μαχητών) όσο και οι Κούρδοι της Συρίας θα διεκδικήσουν την κατάληψη της Αλ Μπαμπ, την οποία κατέχει από τον Νοέμβριο του 2013 το «Ισλαμικό κράτος».

Αν την κερδίσουν οι Κούρδοι, θα ενώσουν τα εδάφη τους, που σήμερα είναι αποκομμένα, ανατολικά και δυτικά της Αλ Μπαμπ, και θα δημιουργήσουν de facto το Συριακό Κουρδιστάν, που θα ορίζεται από έναν ενιαίο γεωγραφικό χώρο με συνέχεια και συνοχή.

Αυτό ακριβώς θέλουν να αποτρέψουν ο Ερντογάν και οι στρατηγοί στην Αγκυρα, που θεωρούν ότι η δημιουργία κουρδικής οντότητας στη Συρία και μάλιστα σε εδαφική συνέχεια με τις κουρδικές επαρχίες της Νοτιο-ανατολικής Τουρκίας αποτελεί γι’ αυτούς στρατηγική απειλή.

Αυτός ήταν και ο πραγματικός λόγος της τουρκικής στρατιωτικής εισβολής στη Βόρεια Συρία, που είχε ως πρόσχημα τη μάχη κατά του «Ισλαμικού κράτους».

Τα ερωτήματα

Ελεγχος εδάφους στη Β. Συρία

Θα καταλάβουν οι σουνίτες αντάρτες με την υποστήριξη των Τούρκων την Αλ Μπαμπ; Θα υπάρξει σύγκρουση τουρκικού στρατού και κουρδικών δυνάμεων; Θα υποχωρήσουν οι Κούρδοι στο τελεσίγραφο της Αγκυρας να αποσυρθούν ανατολικά του Ευφράτη βάζοντας τέλος στα όνειρα για το Συριακό Κουρδιστάν;

Είναι η πρόσφατη τουρκική στροφή σχετικά με το μέλλον του προέδρου Μπασάρ αλ Ασαντ ένδειξη μιας προσέγγισης της Αγκυρας με τη Δαμασκό, με θύματα τους Κούρδους;

Οι απαντήσεις είναι σαφώς λιγότερες από τα ερωτήματα, ενώ γεννώνται και πρόσθετα, καθώς ελάχιστες πληροφορίες φτάνουν στα διεθνή ΜΜΕ από το τι πραγματικά συμβαίνει στο έδαφος.

Μονάδες της ISIS εγκαταλείπουν την Αλ Μπαμπ

Αυτό που γνωρίζουμε με βεβαιότητα είναι πως οι Τούρκοι εισέβαλαν στις κατεχόμενες από το «Ισλαμικό κράτος» περιοχές της Βόρειας Συρίας και κατέλαβαν τη μεθοριακή πόλη και το φυλάκιο της Τζαραμπλούς, καθώς και την ευρύτερη περιοχή, χωρίς καμία αντίσταση από τους τρομοκράτες, οι οποίοι αποσύρθηκαν συντεταγμένα και χωρίς απώλειες.

Οι υπό τουρκική υποστήριξη ένοπλες ομάδες ελέγχουν πλέον μια ζώνη που εκτείνεται σε όλη τη Βόρεια Συρία, μεταξύ των συνοριακών φυλακίων της Τζαραμπλούς και του Αζάζ, και έχουν αποκλείσει κάθε δίοδο που χρησιμοποιούσαν μέχρι πρόσφατα οι μαχητές του «Ισλαμικού κράτους», από και προς την Τουρκία.

Υπάρχει άραγε ευρύτερη συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών η οποία εμπεριέχει και την τύχη της Αλ Μπαμπ για να εξουδετερωθεί η απειλή των Κούρδων;

Αν υπάρξει σύγκρουση Τούρκων και Κούρδων της Συρίας στο έδαφος, τι θέση θα πάρουν οι Αμερικανοί, οι οποίοι είναι σύμμαχοι και με τους δύο;

Τόσο οι Κούρδοι όσο και οι Τούρκοι χαιρέτισαν τη συμφωνία εκεχειρίας που συνήψαν οι υπουργοί Εξωτερικών ΗΠΑ και Ρωσίας, Κέρι και Λαβρόφ.

Ομως, δεν συμφωνούν όλοι στην Ουάσινγκτον, όπως για παράδειγμα ο υπουργός Αμυνας, Αστον Κάρτερ. Επίσης, η συμφωνία είναι επτασφράγιστο μυστικό και δεν έχει δοθεί στη δημοσιότητα.

Προειδοποιήσεις

Οι Ρώσοι προειδοποίησαν την Αγκυρα να μην επιτεθεί στις κουρδικές δυνάμεις, ενώ ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Τζο Μπάιντεν ζήτησε από τους Κούρδους (με δήλωσή του στην Αγκυρα) να αποχωρήσουν από τις περιοχές που είχαν καταλάβει πρόσφατα και με τόσο αίμα (όπως το Μαμπίτζ) και να μεταφερθούν ανατολικά του ποταμού Ευφράτη, ενώ ταυτόχρονα οι Αμερικανοί συνεχίζουν τη στρατιωτική συνεργασία τους με τους Κούρδους.

Οι Κούρδοι πράγματι αποχώρησαν από κάποιες περιοχές, αλλά δεν συμμορφώθηκαν πλήρως. Παραμένουν σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων από την Αλ Μπαμπ, όσο περίπου απέχει ο τουρκικός στρατός και οι σύμμαχοί του Σύροι πολιτοφύλακες.

Η Ουάσινγκτον γνωρίζει καλά πως δεν μπορεί να ηττηθεί το «Ισλαμικό κράτος» στη Συρία αλλά και στο Ιράκ χωρίς τους Κούρδους, τον πλέον αξιόπιστο στρατιωτικά σύμμαχό της στην περιοχή.

Από την άλλη, μια σύγκρουση Τουρκίας και Κούρδων της Συρίας μπορεί να φέρει το χάος με ανυπολόγιστες συνέπειες για την ίδια την Τουρκία και την ευρύτερη Μέση Ανατολή. Η Αλ Μπαμπ, μήλον της Εριδος, μπορεί να πυροδοτήσει αυτή τη σύγκρουση.

Είναι βέβαιο ότι στο περιθώριο των μαραθώνιων συνομιλιών Κέρι - Λαβρόφ, οι υπουργοί Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσίας δεν συζήτησαν μόνο την εκεχειρία στη Συρία.

Ουάσινγκτον και Μόσχα προσπαθούν να γεφυρώσουν διαφορές σχεδόν 100 ημέρες πριν από το πέρας της δεύτερης προεδρικής θητείας Ομπάμα ορίζοντας τις βασικές παραμέτρους της επόμενης ημέρας στην καθημαγμένη χώρα και αυτό είναι συνάρτηση και της τύχης των Κούρδων της Συρίας.

Για άλλη μια φορά, το κουρδικό ζήτημα θα αποφασιστεί σε τραπέζια διαπραγμάτευσης, πιθανότατα ερήμην του κουρδικού λαού. Ομως, το αποτέλεσμα δεν έχει προκαθοριστεί ακόμα και το ζήτημα του Συριακού Κουρδιστάν παραμένει προς το παρόν ανοιχτό. Οπως και το ποιος θα καταλάβει την Αλ Μπαμπ.