«Πραξικόπημα» στη Ρώμη

Συντάκτης: Θεόδωρος Ανδρεάδης Συγγελλάκης
Η Ιταλία δεν κατάφερε να αποκτήσει νέα κυβέρνηση και μπήκε σε μια φάση σύγκρουσης εξουσιών που δεν έχει προηγούμενο, τουλάχιστον τις τελευταίες δεκαετίες. Ο Ιταλός πρόεδρος Σέρτζιο Ματαρέλα αποφάσισε να μη δώσει το αναγκαίο πράσινο φως για τη σύσταση της νέας κυβέρνησης Λέγκας-Πέντε Αστέρων. Αιτία, η βούληση των δύο αυτών εταίρων να τοποθετηθεί ο καθηγητής Πάολο Σαβόνα στο υπουργείο Οικονομικών.


Μέχρι την τελευταία στιγμή όλοι πίστευαν ότι θα μπορούσε να επιτευχθεί ένας κάποιος συμβιβασμός, αλλά τελικά έφραξαν όλοι οι δρόμοι.

Ο Σαβόνα, λίγο πριν από την τελική ρήξη, είχε δηλώσει ανοιχτά ότι «είναι υπέρ μιας πιο ισχυρής και δίκαιης Ευρώπης», επαναλαμβάνοντας ότι «το δημόσιο χρέος δεν πρέπει να μειώνεται με περικοπές, αλλά με ανάπτυξη και κρατικές επενδύσεις».

Σύμφωνα με κάποιους σχολιαστές, τόσο ο Μάριο Ντράγκι, από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, όσο και ο διοικητής της τράπεζας της Ιταλίας, Βιντσέντσο Βίσκο, φέρεται πως άφησαν να διαρρεύσει ότι η συγκεκριμένη επιλογή δεν συμπίπτει με την ισχυρή στάση που πρέπει να ακολουθείται εντός Ευρώπης.

Η Λέγκα δεν δέχτηκε να αλλάξει υποψήφιο για το υπουργείο Οικονομικών και η κυβέρνηση του Τζουζέπε Κόντε έγινε παρελθόν πριν ακόμη ορκιστεί.

Για το ευρώ 

Η ένταση έφτασε σε πρωτοφανή επίπεδα. Τα Πέντε Αστέρια έκαναν γνωστό ότι εννοούν να κινήσουν τη διαδικασία που οδηγεί, μέσω Κοινοβουλίου, στην καθαίρεση του προέδρου της Δημοκρατίας λόγω εσχάτης προδοσίας.

Κίνηση που είναι κυρίως πολιτική, από τη στιγμή που η προβλεπόμενη διαδικασία είναι άκρως χρονοβόρα και περίπλοκη.

Ο Ματέο Σαλβίνι, από τη Λέγκα, δήλωσε ότι η κυβερνητική συμμαχία δεν θέλησε ποτέ να εργαστεί για την έξοδο από το ευρώ, αλλά μόνο για την αλλαγή των συνθηκών. Και τα δύο κόμματα, τώρα, ζητούν άμεση επιστροφή στις κάλπες.

Ο Ματαρέλα, από τη μεριά του, τόνισε ότι θέλησε να υπερασπίσει τους Ιταλούς και να αποφύγει μια φάση αστάθειας που θα μπορούσε να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτη άνοδο του σπρεντ, όπως και σε αύξηση των επιτοκίων των δανείων τους. Δεν παρέλειψε να υπογραμμίσει ότι το Σύνταγμα του δίνει το δικαίωμα έγκρισης της λίστας των υπουργών, μέσω της υπογραφής του σχετικού διατάγματος.

Κάλπες τον Σεπτέμβριο 

Μέσα σε λίγες ώρες, ο Ιταλός πρόεδρος κάλεσε στο μέγαρο Κυρηνάλιο τον οικονομολόγο Κάρλο Κοταρέλι, για να του αναθέσει τον σχηματισμό προσωρινής κυβέρνησης τεχνοκρατών.

Ο Κοταρέλι δέχτηκε αμέσως την εντολή και μιλώντας στους δημοσιογράφους τόνισε ότι αν λάβει ψήφο εμπιστοσύνης θα εργαστεί για την έγκριση του κρατικού προϋπολογισμού και αμέσως μετά να γίνουν εκλογές.

Διαφορετικά, πρόσθεσε ότι η κυβέρνησή του θα συνοδεύσει τη χώρα σε νέες εκλογές. Είναι σαφές σε όλους ότι η στήριξη της Βουλής και της Γερουσίας δεν πρόκειται να εξασφαλιστεί και κατά συνέπεια θεωρείται πιθανό οι κάλπες να στηθούν τον Σεπτέμβριο. Ισως, στις 7 του μήνα.

Υπάρχουν πολλά στοιχεία, φυσικά, που απαιτούν εμβάθυνση. Οσοι ασκούν κριτική στις επιλογές του προέδρου της Δημοκρατίας, τονίζουν ότι η στάση του, σε ό,τι αφορά την απόρριψη της «υποψηφιότητας Σαβόνα», για το υπουργείο Οικονομικών, στην πραγματικότητα ήταν κατά κύριο λόγο πολιτική.

Οτι μπορεί να ξεπέρασε, δηλαδή, τα παραδοσιακά του όρια, και έχασε τον χαρακτήρα ουδετερότητας που θα έπρεπε να τον χαρακτηρίζει.

Οι δε υπερασπιστές του Ματαρέλα απαντούν ότι δεδομένου του ιταλικού δημόσιου χρέους (αντιστοιχεί στο 132% του ΑΕΠ), ο πρόεδρος δεν μπορεί να αγνοήσει τις επιπτώσεις συγκεκριμένων θέσεων και επιλογών, επί της οικονομικής πορείας της χώρας και της καθημερινής ζωής των κατοίκων.

Επιστολή Σαβόνα

Στο «βέτο» Ματαρέλα στην υπουργοποίησή του αναφέρεται ο οικονομολόγος Πάολο Σαβόνα σε επιστολή του που δημοσιεύει η ιστοσελίδα milanofinanza.it.

«Υπέστην σοβαρή αδικία από τον κύριο θεσμό της χώρας, με άσκηση δριμείας κριτικής σε υποθετικές μου προθέσεις, σχετικά με έξοδο από το ευρώ, και όχι βάσει των ιδεών που πρεσβεύω και επανέλαβα σε πρόσφατο ανακοινωθέν μου, το οποίο κατακρίθηκε από τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης, χωρίς καν να παρουσιάσουν το περιεχόμενό του», υπογραμμίζει ο Σαβόνα. Επισημαίνει, δε, ότι δεν θα έθετε ποτέ υπό αμφισβήτηση το ευρώ, αλλά θα ζητούσε από την Ε.Ε. να προσφέρει απαντήσεις στα αιτήματα αλλαγής που προέρχονται από το εσωτερικό των χωρών-μελών και ότι «αυτό θα έπρεπε να γίνει βάσει στρατηγικής διαπραγμάτευσης που προκύπτει από τη θεωρία παιγνίων» και επαναλαμβάνει πως πιστεύει ότι «το ευρώ οικοδομήθηκε με λάθος τρόπο, λόγω της μυωπίας των Γερμανών».

«Ανώφελο να ψηφίζουμε» 

Είναι σαφές, πάντως, ότι η Ιταλία, με τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών, αναγκάστηκε να συνειδητοποιήσει ότι είναι μια χώρα περιορισμένης εθνικής κυριαρχίας, λόγω, ακριβώς, του τεράστιου χρέους της και του εφιάλτη του σπρεντ.

«Τότε είναι ανώφελο να πηγαίνουμε να ψηφίζουμε», δήλωσε ο αρχηγός των Πέντε Αστέρων, Λουίτζι Ντι Μάιο. Και είναι δύσκολο, σε ό,τι αφορά την ουσία της συγκεκριμένης διαπίστωσης, να του δώσεις άδικο.

Προς το παρόν, η Κεντροαριστερά και η Φόρτσα Ιτάλια τάσσονται στο πλευρό του Ματαρέλα. Ενώ «Πεντάστεροι» και Λέγκα έκαναν ήδη γνωστό ότι θα παρουσιάσουν στους Ιταλούς το ίδιο πρόγραμμα του κυβερνητικού τους συμβολαίου.

Ο Ντι Μάιο προανήγγειλε μεγάλη κινητοποίηση, στη Ρώμη, για τις 2 Ιουνίου, και ο Σαλβίνι πρόσθεσε ότι ο Πάολο Σαβόνα θα είναι και πάλι ο υποψήφιος υπουργός Οικονομικών του.

Βάσει των τελευταίων γκάλοπ, οι δύο «παρ’ ολίγον κυβερνητικοί εταίροι» εξασφαλίζουν γύρω στο 55% της πρόθεσης ψήφου.

Και οι ισορροπίες -εκτός θεαματικών εκπλήξεων- είναι αρκετά δύσκολο να αλλάξουν.