Quo vadis, Ευρώπη;

Συντάκτης: Γιώργος Τσιάρας

Εφημερίδα των Συντακτών

Ο πολιτικός χάρτης της σημερινής «Ενωμένης» Ευρώπης και η άνοδος της ακροδεξιάς, με φόντο τις επικείμενες εκλογές.

Λίγες μέρες απέμειναν ώς τις κατά γενική ομολογία κρισιμότερες ευρωεκλογές στην Ιστορία της Ενωσης και όλες οι «συστημικές» πολιτικές και δημοσιογραφικές φωνές συναινούν σε ένα πράγμα: ότι η ενωμένη Ευρώπη, αυτό το σπουδαίο ομοσπονδιακό, υπερεθνικό εγχείρημα που γεννήθηκε μέσα από τις στάχτες και τα ερείπια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, κινδυνεύει να διαλυθεί και πως η βασικότερη απειλή για την επιβίωσή της είναι η ραγδαία άνοδος της εθνικιστικής, ρατσιστικής και μισαλλόδοξης Ακροδεξιάς, που κερδίζει συνεχώς έδαφος σε σειρά από χώρες-κλειδιά.

Γι' αυτό και μας ζητούν πιεστικά, χρησιμοποιώντας την Ακροδεξιά (την οποία συχνά αμπαλάρουν και με το σελοφάν του «λαϊκισμού», χωρίς πρόσημο, ώστε να παίρνει η μπάλα κατά βούληση και όσες δυνάμεις της Αριστεράς εξακολουθούν να αντιστέκονται) σαν δαμόκλειο σπάθη ή μπαμπούλα, αν προτιμάτε, να κάνουμε για ακόμη μια φορά τα στραβά μάτια στα μύρια όσα κακώς κείμενα της κοινής ευρωπαϊκής μας εμπειρίας και να τους ξαναψηφίσουμε, τους ίδιους Χριστιανοδημοκράτες και Σοσιαλδημοκράτες και Φιλελεύθερους που μας έφεραν εδώ, ώστε να αποκρούσουμε τα νεκραναστημένα ζόμπι του φασισμού και να συνεχίσουμε να ζούμε το ευρωπαϊκό μας όνειρο, όπως πριν...

Είναι ένα πολιτικό αφήγημα πολύ βολικό για τους Μακρόν, τις Μέρκελ και τους Γιούνκερ της ηπείρου μας, αφού «μασκάρει» με παχύ στρώμα μακιγιάζ τις τεράστιες ευθύνες της ευρωπαϊκής πολιτικο-επιχειρηματικής ελίτ για τα υπαρκτά αδιέξοδα και σκάνδαλα της Ενωσης, συγκαλύπτει τις γιγαντιαίες, οικονομικές και άλλες, ανισότητες μεταξύ ισχυρών και αδύναμων κρατών-μελών, αλλά και μέσα στο εσωτερικό των κρατών, και βέβαια επιτρέπει τη συνέχιση στο διηνεκές των σημερινών καταστροφικών πολιτικών, αλλά και τη συλλογική δαιμονοποίηση των αντίθετων φωνών, με τους αντικαπιταλιστές αριστερούς να τσουβαλιάζονται με τους φασίστες...

Ενα απλοϊκό, μανιχαϊστικό, στρεψόδικο αφήγημα, που τελικά νομιμοποιεί το σημερινό απεχθές status quo - τη διαρκή φτώχεια για τους πολλούς, την de facto κατάργηση των δικαιωμάτων, τη συστηματική ιδιωτικοποίηση του δημόσιου πλούτου, την περικοπή των κοινωνικών υπηρεσιών και τον περιορισμό του Ευρωπαίου ανθρώπου-πολίτη σε ρόλο απλού καταναλωτή.

Η ακροδεξιά ατζέντα κυριαρχεί και γίνεται η νέα “κανονικότητα”: τα σημάδια εκφασισμού είναι πολλά, και μόνον οι (εθελο-)τυφλοί κάνουν πως δεν τα βλέπουν

Στο κείμενο που ακολουθεί, λοιπόν, θα εξετάσουμε την πραγματική πολιτική κατάσταση στη σημερινή Ευρώπη των 27+1, θα προσπαθήσουμε να τοποθετήσουμε την -υπαρκτή και αναμφισβήτητη- επανάκαμψη της Ακροδεξιάς στις πραγματικές της διαστάσεις και κυρίως θα επιχειρήσουμε να απαντήσουμε στο ερώτημα «ποιος απειλεί την Ενωμένη Ευρώπη»: η «αντισυστημική» Ακροδεξιά του Σαλβίνι και της Λεπέν ή μήπως η συστημική, νεοφιλελεύθερη Δεξιά της Μέρκελ και του Μακρόν, στην οποία δυστυχώς έχει ενσωματωθεί πλήρως η πάλαι ποτέ κραταιά ευρω-Σοσιαλδημοκρατία;

Ιστορικά -από τον καιρό του αείμνηστου Γερμανού δεξιού Φραντς Φον Πάπεν, του Φριτς Τίσεν και του Γκούσταβ Κρουπ, που βοήθησαν τον Χίτλερ να αναρριχηθεί στην εξουσία- ο φασισμός είναι παιδί του κεφαλαίου και της κατεξοχήν αστικής παράταξης, της Δεξιάς, που τον βγάζει από το σκονισμένο ντουλάπι όποτε νιώθει ότι τα κλασικά μέσα ελέγχου και χειραγώγησης της εργατικής τάξης δεν αρκούν και ότι τα προνόμιά του απειλούνται από τη σωρευμένη λαϊκή οργή και δυσαρέσκεια. Γι' αυτό ποτέ και πουθενά δεν επικράτησε η Ακροδεξιά, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη και στήριξη της οικονομικής ελίτ και τμημάτων της παραδοσιακής Δεξιάς.

Εγραφα πριν από μερικούς μήνες στην προσωπική μου στήλη, τα «Δρομο-λόγια»: «Και η Ευρώπη μας -γριά πουτάνα που ξυρίζει τα πόδια της και ονειρεύεται τα περασμένα αυτοκρατορικά της μεγαλεία, όταν έλεγχε πριν από μόλις έναν αιώνα σχεδόν το 85% της υφηλίου- δεν δείχνει να έχει μάθει τίποτε από τα λάθη και τα πάθη του τρομερού παρελθόντος της.

Η Ευρώπη δεν δείχνει να έχει μάθει τίποτε από τα λάθη και τα πάθη του τρομερού παρελθόντος της

Η de facto ηγεμονική της δύναμη, η Γερμανία, κατάφερε μέσα σε μόλις δεκαπέντε χρόνια να μετατρέψει το ευρώ σε πολιορκητικό κριό κατάκτησης και οικονομικής αποικιοποίησης, υφαρπάσσοντας τη δημόσια περιουσία των εταίρων της και καταδικάζοντας μια ολόκληρη γενιά Ευρωπαίων -όχι μόνο τους “τεμπέληδες” Μεσόγειους, αλλά και εκατομμύρια βέρους Γερμανούς- στην εργασιακή επισφάλεια, την υποαπασχόληση, την ξενιτιά και τη φτώχεια.

»Καθώς η αυλαία πέφτει για την πραγματική “Σιδηρά Κυρία” της ηπείρου, τη “μητερούλα” Ανγκελα Μέρκελ, η Γερμανία αλλά και ολόκληρη η Ευρώπη στρέφεται όλο και πιο ανησυχητικά προς ένα κοκτέιλ ξέφρενης ξενοφοβίας, επιθετικών εθνικισμών και συνεχούς εμβάθυνσης των ανισοτήτων. Αλλά δεν φταίει μόνον η Δεξιά - εξίσου ένοχη είναι και η αυτο-ευτελιζόμενη, ρίψασπις Σοσιαλδημοκρατία, που κατάντησε εκλογικό δεκανίκι και άλλοθι του κάθε Σόιμπλε.

Ετσι κι αλλιώς για Αριστερά, αληθινή Αριστερά ταγμένη στην αναδιανομή του πλούτου, τα ανθρώπινα και εργασιακά δικαιώματα και την κοινωνική δικαιοσύνη, ούτε λόγος... Κι έτσι, η ακροδεξιά ατζέντα κυριαρχεί και γίνεται η νέα “κανονικότητα”: τα σημάδια εκφασισμού είναι πολλά, και μόνον οι (εθελο-)τυφλοί κάνουν πως δεν τα βλέπουν. Κι έρχονται και ευρωεκλογές - ό,τι πρέπει για να ξεπεταχτούν στο προσκήνιο τα σαπρόφυτα της Ακροδεξιάς».

Υπερβολές;

Εσείς θα το κρίνετε.

Ακροδεξιά

Ας ξεκινήσουμε από τα γεγονότα. Ναι, είναι προφανές τα τελευταία χρόνια ότι οι δυνάμεις της οικονομικής παγκοσμιοποίησης, η απαξίωση της λαϊκής βούλησης και της ανθρώπινης εργασίας, οι διαδοχικές πιστωτικές κρίσεις και η έκρηξη του προσφυγικού προβλήματος (που κι αυτή είναι φυσικά αποτέλεσμα της αποικιακής εκμετάλλευσης, της φτωχοποίησης και των αδιάκοπων πολέμων και ιμπεριαλιστικών «παρεμβάσεων» στον αναπτυσσόμενο κόσμο) έχουν δώσει νέα πνοή στα υφέρποντα πολιτικά ρεύματα του εθνικισμού και της Ακροδεξιάς, ειδικά στη μοντέρνα «γραβατωμένη» μορφή της.

Δεν είναι παράξενο, ούτε πρωτοφανές - τα ίδια είδαμε στην Ευρώπη και πριν από έναν αιώνα, πρώτα με τον Μουσολίνι και μετά με τον Χίτλερ, που έγινε σε μεγάλο βαθμό καγκελάριος χάρη στο κραχ του 1929.

Και σήμερα, βλέπουμε τα ίδια φαινόμενα, την ίδια μισαλλόδοξη ρητορική να διαδίδεται παντού - η δική μας Χρυσή Αυγή, με το σχεδόν μισό εκατομμύριο Ελληναράδες ψηφοφόρους που ζουν ανάμεσά μας, είναι ένα μόνο από τα συμπτώματα αυτής της πανευρωπαϊκής αλλά και παγκόσμιας νόσου.

Ετσι, σε σημαντικά κράτη όπως η Ιταλία (Ματέο Σαλβίνι) και η Αυστρία (Χανς-Κρίστιαν Στράχε) βλέπουμε στελέχη ακροδεξιών και εθνικιστικών κομμάτων να βγαίνουν από το περιθώριο και να καταλαμβάνουν κρίσιμα κυβερνητικά πόστα, ένα φαινόμενο που αναπαράγεται σε ολοένα και περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Σε άλλα κράτη -όπως η Γερμανία με τo AfD και η Γαλλία με τη Λεπέν, και με τελευταίο παράδειγμα τη Φινλανδία, όπου η Ακροδεξιά έχασε την πρωτιά για λίγες χιλιάδες ψήφους- αναλαμβάνουν χρέη αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Η Λεπέν θέλει να πάρει ξανά την πρωτο­καθεδρία. Και μπορεί σε μια βδομάδα να το πετύχει, αφού οι περισσότερες δημοσκοπήσεις δείχνουν να κερδίζει εύκολα την πρωτιά από το κόμμα του Εμανουέλ Μακρόν

Ακόμη και σε χώρες όπως η Ισπανία, όπου μέχρι πρόσφατα δεν υπήρχε οργανωμένη ακροδεξιά πολιτική παράταξη ή όπου τέλος πάντων οι ακροδεξιοί «κρύβονταν» μέσα στα παραδοσιακά δεξιά κόμματα, βλέπουμε τώρα τα νεοφασιστικά μορφώματα να μπαίνουν στη Βουλή και να διεκδικούν, μάλιστα, και ρόλο μετεκλογικού «ρυθμιστή».

Ομως το χειρότερο είναι πως, ακόμη και στα κράτη -ευτυχώς, τα περισσότερα- όπου οι ακροδεξιοί παραμένουν εκτός νυμφώνος αλλά και... περίγυρου της εξουσίας και απλά παίζουν τον ρόλο του μπαμπούλα που επιτρέπει την ευκολότερη σύμπηξη ευκαιριακών συμμαχιών μεταξύ των υπόλοιπων «αστικών» κομμάτων με σκοπό την περιθωριοποίησή τους, καταφέρνουν να επηρεάσουν με τα μηνύματα μίσους και μισαλλοδοξίας τους τα προγράμματα και τη ρητορική των παραδοσιακών δεξιών κομμάτων, αλλά και τμημάτων της λεγόμενης «πατριωτικής» Κεντροαριστεράς.

Πάρτε παράδειγμα την Ιταλία. Πέρσι, οι αηδιασμένοι από τη μόνιμη λιτότητα Ιταλοί ψηφοφόροι κατάφεραν ένα συντριπτικό πλήγμα κατά του μεταπολεμικού πολιτικού κατεστημένου, ανεβάζοντας στην εξουσία το «λαϊκιστικό» Κίνημα Πέντε Αστέρων, το οποίο έκανε σημαία του τη μάχη κατά της διαφθοράς, και τη σκληρή αντιμεταναστευτική και ευρωφοβική Λέγκα, που με συνθήματα όπως «Πρώτα οι Ιταλοί» και «Σταματήστε την εισβολή» εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο τις φοβίες που προκάλεσε σε μέρος του πληθυσμού η μεταναστευτική κρίση.

Η συγκυβέρνηση των δύο αυτών ευρωσκεπτικιστικών δυνάμεων, σε μία από τις de facto μεγαλύτερες χώρες της Ευρώπης, αποτελεί μείζον πολιτικό γεγονός που μόνο με το Brexit μπορεί να συγκριθεί. Και το χειρότερο είναι ότι από αυτή την ανώμαλη συμβίωση ο κερδισμένος μέχρι στιγμής είναι ο μισαλλόδοξος Σαλβίνι, το κόμμα του οποίου προηγείται σε όλες τις τελευταίες δημοσκοπήσεις για την πρόθεση ψήφου στις ευρωεκλογές.

Θα λέγαμε μάλιστα ότι χάρη στη σκληρή του στάση έναντι των μεταναστών, αλλά και την αδυναμία της ιταλικής Κεντροαριστεράς να υψώσει το όποιο ανάστημά της, ο Σαλβίνι έχει ήδη ξεπεράσει την ομοϊδεάτισσα φιλενάδα του Μαρίν Λεπέν στην άτυπη κούρσα για την ηγεσία του ευρωπαϊκού «Μαύρου Μετώπου».

Αυτό όμως δεν σημαίνει πως η Λεπέν δεν θέλει να πάρει ξανά την πρωτοκαθεδρία. Και μπορεί σε μια βδομάδα να το πετύχει, αφού οι περισσότερες δημοσκοπήσεις δείχνουν τον Εθνικό Συναγερμό της να κερδίζει εύκολα την πρωτιά από το κόμμα του Εμανουέλ Μακρόν. Οπως όλοι θυμόμαστε, ο «αλεξιπτωτιστής» Μακρόν, ο πρώην τραπεζίτης που έγινε πολιτικός σε μια νύχτα, εξελέγη το 2017 πρόεδρος χάρη ακριβώς στην επιτυχή εκμετάλλευση του φόβου για μια πιθανή εκλογή της Λεπέν - και αυτό ακριβώς επιχειρεί να κάνει και σήμερα, εμφανιζόμενος μάλιστα σαν θεματοφύλακας του ευρωπαϊκού πολιτισμού και ιδεώδους.

Ομως δύσκολα θα τα καταφέρει, γιατί στη διετία που μεσολάβησε ο επιλεγόμενος και «Πρόεδρος των Πλουσίων» έχει καταφέρει να φθαρεί ταχύτερα και από τον προκάτοχό του, τον άχρωμο και άοσμο… «σοσιαλιστή»-νεοφιλελεύθερο Φρανσουά Ολάντ. Με αποκορύφωμα, φυσικά, την άγρια καταστολή του μαζικού κινήματος βάσης των «κίτρινων γιλέκων», το οποίο μάταια επιχείρησε ο Μακρόν και τα φιλικά προς αυτόν ΜΜΕ να αμαυρώσουν ταυτίζοντάς το με την Ακροδεξιά και τη Λεπέν, ενώ όλα τα προτάγματα των «Γιλέκων» μιλούν για κοινωνική δικαιοσύνη, ενίσχυση των μικρομεσαίων στρωμάτων και του εργαζόμενου λαού και άμεση δημοκρατία μέσω δημοψηφισμάτων.

Η «μούτι» που τα έκανε... μούτι!

Ομως η τύχη της ενωμένης Ευρώπης, κακά τα ψέματα, θα κριθεί πρωτίστως από τις εξελίξεις στην ηγεμονεύουσα δύναμή της, τη Γερμανία. Κι εκεί η «μούτι» («μητερούλα») Ανγκελα Μέρκελ, στην τέταρτη και τελευταία θητεία της στην Καγκελαρία, τα έχει κάνει... κυριολεκτικά μούτι, αφού ναι μεν κατάφερε να κυριαρχήσει (και μάλιστα… χωρίς Πάντσερ) στην υπόλοιπη Ευρώπη και να μετατρέψει μια σειρά από υποτίθεται ισότιμα κράτη-μέλη (με πρώτο το άμοιρο δικό μας) σε αποικίες χρέους και «ανθρώπινες χωματερές» ντόπιων ανέργων και ξένων προσφύγων χωρίς κανένα μέλλον, αλλά την πάτησε στη μοναδική υπόθεση όπου έδειξε λίγη ανθρωπιά, το μεταναστευτικό...

Η τύχη της ενωμένης Ευρώπης, κακά τα ψέματα, θα κριθεί πρωτίστως από τις εξελίξεις στην ηγεμονεύουσα δύναμή της, τη Γερμανία

Ολοι στην Ευρώπη δείχνουν με το δάχτυλο το νεόκοπο ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), που όντως κατάφερε να εκμεταλλευτεί τη δυσφορία πολλών Γερμανών για την έλευση σχεδόν ενός εκατομμυρίου προσφύγων από τη Συρία, το Αφγανιστάν και το Ιράκ και να αναδειχτεί τρίτο κόμμα και αξιωματική αντιπολίτευση.

Ομως η ραγδαία ενίσχυση του AfD δεν εμπόδισε τη φράου Μέρκελ να σύρει ξανά τους ξεδοντιασμένους και υπάκουους Σοσιαλδημοκράτες πίσω από το άρμα της: το μεγάλο πρόβλημα η «κόρη του πάστορα» το αντιμετώπισε μέσα στο ίδιο της το κόμμα, την «κανονική», παραδοσιακή γερμανική Δεξιά, με τους σκληρούς αντιμετανάστες Χριστιανοκοινωνιστές της Βαυαρίας τού Χορστ Ζεεχόφερ να θέτουν απάνθρωπους όρους και να την αναγκάζουν να κάνει πίσω στην πολιτική των, λέμε τώρα, «ανοιχτών θυρών» που ακολούθησε στο αποκορύφωμα της κρίσης το 2015.

Ετσι, για να επιστρέψει στην Καγκελαρία, η Μέρκελ βάφτισε μόνη της «μια ανθρωπιστική εξαίρεση... που δεν θα επαναληφθεί» τα όσα σωστά έπραξε το 2015. Και αναγκάστηκε να υποσχεθεί στους Βαυαρούς πως θα ενισχύσει τους συνοριακούς ελέγχους και θα επιταχύνει τις απελάσεις των χιλιάδων προσφύγων και μεταναστών που δεν έλαβαν άσυλο, την ίδια στιγμή που πληρώνει δισεκατομμύρια ευρώ στον Ερντογάν για να κρατά κλειστό τον διάδρομο του Αιγαίου και κυρίως για να κρατά μαντρωμένους στα στρατόπεδα τα τρία εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες που παραμένουν στην Τουρκία…

Αυτό που θέλω να πω είναι ότι το AfD είναι ένας «δυνάμει» κίνδυνος για την Ευρώπη, αν και εφόσον αποκτήσει εξουσία: ο πραγματικός κίνδυνος, ο παράγοντας που διαλύει (σήμερα, όχι αύριο) την ενωμένη Ευρώπη και την καθιστά αποκρουστική για τους ίδιους λαούς που πριν από μερικά χρόνια την εκθείαζαν και συνωστίζονταν στον προθάλαμό της για να απολαύσουν τα ξεχασμένα σήμερα καλά της «σύγκλισης» και του «κοινοτικού κεκτημένου» (!), είναι η Μέρκελ και ο δεξιός σύμμαχός της Μάρκους Ζέντερ και φυσικά οι Σοσιαλδημοκράτες «συνεταίροι της» στον μεγάλο συνασπισμό, που προσυπογράφουν (έστω και με γκριμάτσες δυσφορίας) τις ακραίες πολιτικές της και θυμούνται το «αριστερό» παρελθόν τους μόνον όποτε πλησιάζουν εκλογές και απειλούνται με νέα καταβαράθρωση στις κάλπες...

Να θυμίσω ακόμη ότι ο πραγματικός αρχηγός του «Μαύρου Μετώπου», αλλά και της αντιμεταναστευτικής «ομάδας του Βίζεγκραντ», ο Ούγγρος Βίκτορ Ορμπαν, παραμένει παρ' όλες τις εκατέρωθεν απειλές και τα καβγαδάκια μέλος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, δηλαδή «ομόσταβλος» της Μέρκελ και του Ζέντερ και όλων των άλλων «κεντροδεξιών» που σε μεγάλο ποσοστό κυβερνάνε την κατά Μαρκ Μαζάουερ «Σκοτεινή Ηπειρό» μας.

Και ότι φαβορί για την προεδρία της Κομισιόν, ως «spitzenkandidat», εκλεκτός της δεξιάς παράταξης, δεν είναι ο Σαλβίνι ή η Λεπέν, αλλά ένας... πολύ δεξιός νεοφιλελεύθερος Γερμανός Χριστιανοδημοκράτης, ο Μάνφρεντ Βέμπερ - ένας άνθρωπος που, όπως και ο ομοϊδεάτης του Αυστριακός καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς, κατά σύστημα προσβάλλει τους Ελληνες, τους Ιταλούς και άλλους «τεμπέληδες» του Νότου και ορκίζεται πως θα κρατήσει επτασφράγιστες τις πύλες του «φρουρίου Ευρώπη».

Ποιος αμφιβάλλει πως, αν χρειαστεί την επομένη των ευρωεκλογών, ο Βέμπερ «θα τα βρει» με τον Ορμπαν και τους 13-14 ευρωβουλευτές του ουγγρικού Φιντές, με τον ίδιο τρόπο που «τα βρήκαν» ο Μπερλουσκόνι με τον Σαλβίνι ή που συμπορεύονται ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Αδωνι Γεωργιάδη και τον Μάκη Βορίδη;