Sunday, August 11, 2019

Ο νέος εργασιακός Μεσαίωνας στην Ελλάδα

Γράφει ο Γιάννης Δαμέλλος
The Greek Courier
Όταν κοιτάζεις την ελληνική πολιτική πραγματικότητα με νηφαλιότητα, συνειδητοποιείς πόσο νοσηρή είναι. Το ελληνικό κράτος υπήρξε έρμαιο των κοτζαμπάσηδων και των μεγαλοοικογενειών από την Επανάσταση και μετά και λάφυρο κομματικών στρατών με ληστρικές διαθέσεις και μεσαιωνικές αντιλήψεις μέχρι σήμερα. Αυτό το τερατούργημα δεν αλλάζει αν δεν διαλυθεί πρώτα στα εξ ων συνετέθη με τη σφοδρότητα μιας Γαλλικής Επανάστασης. Η κοινοβουλευτική Δημοκρατία πολύ λίγα μπορεί να προσφέρει σε αυτή τη διαδικασία, γιατί έχει γίνει ο φορέας θεσμοποίησης της διαπλοκής. Η Δικαιοσύνη αποτελεί λάφυρο των εκάστοτε κυβερνήσεων και χρησιμοποιείται κατά το δοκούν.
Την ίδια ώρα όμως, οι Έλληνες εργαζόμενοι υποφέρουν και η μετατροπή των συνδικαλιστικών οργάνων σε κομματικούς στρατούς ελέγχου δεν έχει προσφέρει τίποτε παρά μόνο αβεβαιότητα σ' εκείνους, αλλά κι ένα μαξιλαράκι για να ξεκουράζονται τα εκάστοτε διαπλεκόμενα πολιτικά αφεντικά με τους εκάστοτε θεσμικούς επενδυτές.  

Η Δημοκρατία της Μεταπολίτευσης κάλλιστα μπορεί να μετονομασθεί σε Δημοκρατία της Διαπλοκής. Μπετά, ναυτιλία, ενέργεια, κατασκευαστικές και προπαγάνδα. Αγγελόπουλος, Κόκκαλης, Μπόμπολας, Βαρδινογιάννης, Λαμπράκης, Αλαφούζος, Μαρινάκης, Γιαννακόπουλος, Σαββίδης, Λάτσης και πάει λέγοντας. Κι αυτά είναι τα μεγάλα ονόματα. Που διατηρούσαν τους δικούς τους στρατούς εργαζομένων, οι οποίοι αντί να εξυπηρετούν τα δικά τους συμφέροντα γίνονταν πολιτικοί μοχλοί για να λαμβάνουν μεγαλύτερες εξουσίες τα αφεντικά τους και στο τέλος να είναι σε θέση να τους ξεφορτώνονται με ένα απλό re-engineering κι ένα τηλεφώνημα στο Μαξίμου. 

Κι αν στοιβάξεις δίπλα στις προηγούμενες οικογένειες 
  • τα μεγάλα πολιτικά τζάκια που κυβέρνησαν τον τόπο, τους Παπανδρέου, Μητσοτάκηδες, Καραμανλήδες, Κεφαλογιάννηδες, κλπ, 
  • τα τσιράκια των Ευρωπαίων που μας ξεπαράδιασαν, βλ. Στουρνάρας ή Παπαδήμος 
  • και τους μεγαλομέτοχους στις διαρκώς ανακεφαλοποιούμενες από τον Έλληνα φορολογούμενο Ελληνικές Τράπεζες, 
μπορεί να δείς ξεκάθαρα μπροστά σου τους εξουσιαστές της Ελλάδας τα τελευταία 50 χρόνια και απλωμένο όλο τον ορίζοντα της διαπλοκής. 

Σ' αυτόν τον μαύρο μεσαιωνικό ορίζοντα, ο εργαζόμενος δεν έχει παρά μόνο μία μοίρα. Να εργάζεται κάθε χρόνο όλο και πιο πολύ για όλο και λιγότερα λεφτά. Από την εποχή ακόμα του σκανδάλου του Χρηματιστηρίου, οι εργατοώρες αυξάνονταν και οι μισθοί στην Ελλάδα είχαν πάρει την κατιούσα ενώ τα αφεντικά καιροφυλακτούσαν να δημιουργήσουν ένα εργασιακό περιβάλλον που θα διευκολύνει την μείωση του εργατικού κόστους και την δικιά τους αέναη κερδοφορία. Η κρίση του 2008 αποτέλεσε το καλύτερο άλλοθι. Η διολίσθηση συνεχίσθηκε και εντάθηκε λόγω των απαιτήσεων των δανειστών σε διαρθρωτικές αλλαγές, ακόμα κι επί του ΣΥΡΙΖΑ. Όμως εδώ πρέπει να ξεκαθαρίσουμε κάτι.

Η τετραετία του ΣΥΡΙΖΑ, που όντως απογοήτευσε όλους εκείνους τους Έλληνες το 15 και μας στεναχώρησε όταν φαινόταν ότι κάναμε την υπέρβαση επιτέλους μαζικά εναντίον της Προτεσταντικής Καπιταληστρικής Ηθικής και της τραπεζικής αλητείας, ήταν ομολογουμένως μια περίοδος που προστατεύθηκαν πολλές εργατικές διεκδικήσεις από τις διαθέσεις της εργοδοσίας. Αν μη τι άλλο, τα δικαστήρια ακόμα εξανάγκαζαν τους ιδιοκτήτες να λογοδοτούν για τις αιτίες απόλυσης των εργαζομένων. Όχι πως οι συμπεριφορές των εργοδοτών δεν ήταν αηδιαστικές. Εντούτοις έβρισκαν το δρόμο προς τα δικαστήρια, αν δεν επιτυγχάνετο ένας συμβιβασμός.

Όμως, τα νέα μέτρα που φέρνουν στη Βουλή ο Γεωργιάδης και ο Βρούτσης, δεν αφήνουν περιθώρια παρερμηνείας στις προθέσεις ττης νέας ελληνικής κυβέρνησης απέναντι στο εργαζόμενο. Όπως και δεν αφήνουν καμμιά παρεμηνεία σχετικά με ποιος τα προώθησε. 

Όπως γράφει η Εφημερίδα των Συντακτών, η δεύτερη τροπολογία που κατέθεσε ο υπουργός Εργασίας πριν από μερικές ημέρες, μεσάνυχτα καλοκαίρι στη Βουλή, «φωνάζει από μακριά ότι είναι υπαγορευμένη από τον ΣΕΒ και άλλες ομάδες εργοδοτών, αφού καταργεί τρεις σημαντικές υπέρ των εργαζομένων διατάξεις που θεσπίστηκαν το 2018 και το 2019 - εναντίον άλλωστε ο ΣΕΒ είχε ήδη προσφύγει δικαστικά." 

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με μια σειρά. Καταρχήν, καταργείται το άρθρο 9 του Ν. 4554/2018, με το οποίο θεσπίστηκε η κοινή και αλληλέγγυα ευθύνη του αναθέτοντος ένα έργο, του εργολάβου και του υπεργολάβου έναντι των εργαζομένων με το κυβερνητικό επιχείρημα ότι «έχει προκαλέσει εκτεταμένη σύγχυση και δυσκολίες εφαρμογής».

Δηλαδή, ενώ επί ΣΥΡΙΖΑ οι εργαζόμενοι είχαν τη δυνατότητα να διεκδικήσουν απλήρωτες αμοιβές και άλλες αξιώσεις τους όχι μόνο από τον εμφανιζόμενο ως άμεσο εργοδότη τους -εργολάβο ή υπεργολάβο- αλλά και από αυτόν που στην πραγματικότητα δέχεται τις υπηρεσίες τους, δηλαδή τον κύριο του έργου, τώρα αυτή η δυνατότητα καταργείται. Όμως η ασυδοσία εις βάρος των εργολαβικών εργαζόμενων στην καθαριότητα, τη φύλαξη και άλλους τομείς, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα συνεχίζεται.
Επίσης, καταργείται το άρθρο 48 του Ν. 4611/2019, σύμφωνα με το οποίο μια καταγγελία εργασιακής σχέσης, δηλαδή απόλυση, θεωρείται έγκυρη μόνο αν οφείλεται σε βάσιμο λόγο σύμφωνα με τον Αναθεωρημένο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη (άρθρο 24), τον οποίο ο εργοδότης οφείλει όχι μόνο να επικαλείται, αλλά και να τον αποδεικνύει. Ταυτόχρονα, σύμφωνα με την νέα διάταξη ο εργοδότης δεν οφείλει πλέον να έχει κάνει εγγράφως την καταγγελία της σύμβασης και να έχει καταβάλει αποζημίωση. Δηλαδή, όποτε του σηκωθεί του εργοδότη μπορεί να σε απολύσει, χωρίς να δικαιολογήσει τις αιτίες της απόλυσης και χωρίς να σου δώσει αποζημίωση. 

Τέλος. καταργείται το άρθρο 58 του Ν. 4611/2019, το οποίο όριζε ότι όσο βρίσκεται σε εξέλιξη μια συμφιλιωτική διαδικασία ή διαδικασία επίλυσης διαφοράς στο Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας για την ανάκληση μιας απόλυσης, «παγώνουν» οι προθεσμίες που έχει ο εργαζόμενος για την κατάθεση αγωγής κατά της απόλυσής του. Κι αυτό, γιατί συχνά οι εργοδότες εξαντλούσαν προσχηματικά τον χρόνο της συμφιλιωτικής διαδικασίας για να χάσει ο εργαζόμενος την ευκαιρία προσφυγής στη Δικαιοσύνη.
Με λίγα λόγια, οι διαδικασίες απενεχοποίησης των εργοδοτών από παράνομες απολύσεις διευκολύνονται αφάνταστα. 

Το δικαίωμα της απεργίας

Το χειρότερο όμως είναι πως, μετά τις ανωτέρω τροπολογίες που κατάργησαν διατάξεις στοιχειώδους προστασίας των εργαζομένων, ο Άδωνις, Βρούτσης και Κούλης ετοιμάζουν ένα νέο προκλητικό σχέδιο βάζοντας στο στόχαστρο το ιερό δικαίωμα της απεργίας και τον συνδικαλιστικό νόμο που τον αφορά, προωθώντας αλλαγές στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για τη διεξαγωγή απεργιών με στόχο η προκήρυξη να γίνεται με ηλεκτρονική ψηφοφορία. 

Την είδηση ψάρεψε από την Καθημερινή η Εφημερίδα των Συντακτών που γράφει ότι ο Γιάννης Βρούτσης είχε αναφερθεί στο συγκεκριμένο σχέδιο από το βήμα της Βουλής λέγοντας πως στόχος είναι να υπάρχει «ανεμπόδιστη καθολική συμμετοχή των εργαζομένων στις αρχαιρεσίες και στην άσκηση του σχετικού δικαιώματός τους». Έλα παππού μου να σου δείξω τ' αμπελοχώραφά σου...

Δηλαδή, ο κύριος μας λέει ότι θα προστεθεί η δυνατότητα συμμετοχής των απεργοσπαστών και όσων αντιτίθενται στην απεργία στην απόφαση για τη διενέργειά της και ότι αυτό μπορεί να γίνει εξ αποστάσεως μέσω ηλεκτρονικής ψήφου. Ας όψονται οι κομματικοί στρατοί κι οι γλύφτες των επιστατών που πλέον από την πολυτέλεια του σαλονιού τους θα μπορούν να αποφασίζουν με ένα πάτημα στο κινητό τους για τη διεξαγωγή των απεργιών εις το εξής... Κι αν ο κλάδος πετύχει τον στόχο του, καλώς έχει καθώς τα τσιράκια δεν πρόκειται να ζητήσουν να εξαιρεθούν επειδή δεν κατέβηκαν στην απεργία, ενώ παράλληλα αν αύριο-μεθαύριο πέσουν θύματα εργοδοτικής αυθαιρεσίας, μπορούν να απευθυνθούν στο συνδικάτο για να τους προστατεύσει.

Γι αυτό κύριοι, το δικαίωμα στην απεργία είναι ιερό κι όπως οι παπάδες δεν αφήνουν κάτι ιερό σε άθεους έτσι κι οι απεργοί δεν πρέπει να αφήνουν τις αποφάσεις για τη ζωή τους σε απεργοσπάστες ή τσιράκια των αφεντικών και μανατζαρέους. Πολύ περισσότερο δε, σε πολιτικούς...

Όπως λέει κι Τάσος ο Παππάς "με την εργοδοσία ασύδοτη, δεν μπορείς, επειδή εσύ έχεις δουλειά, να αγνοείς ή να υποτιμάς αυτό που συμβαίνει στον χώρο. Η επιδίωξη των εργοδοτών είναι να σπάσουν το μέτωπο των εργαζομένων και να δημιουργήσουν εκείνες τις συνθήκες όπου αυτοί θα είναι απέναντι στον κάθε εργαζόμενο ξεχωριστά. Η σχέση σ’ αυτήν την περίπτωση γίνεται κατάφωρα άνιση. Ο ισχυρός, δηλαδή ο εργοδότης, θα επιβάλλει την άποψη του στον ανίσχυρο, δηλαδή στον εργαζόμενο, ο οποίος δεν θα έχει προς υπεράσπισή του το συνδικάτο και συνεπώς η διαπραγματευτική δύναμή του θα είναι περιορισμένη. Θα κυριαρχήσει η λογική ο σώζων εαυτόν σωθήτω. Ο,τι μ’ άλλα λόγια επιθυμούν οι εργοδότες."

Το παρελθόν μας διδάσκει ότι οι κυβερνήσεις κι οι εργοδότες παρά τα όσα δημοσίως διατυμπανίζουν, μισούν τις απεργίες και προσφεύγουν στα δικαστήρια δυσφημίζοντας τα συνδικάτα με συντονισμένες επιθέσεις και κατηγορίες περί "απαράδεκτων κεκτημένων, συνδικαλιστικών γραφειοκρατιών, εργατικής αριστοκρατίας και συντεχνιακής νοοτροπίας". Το αφήγημά τους όμως θυμίζει τον Ντόναλντ Τραμπ και την αγάπη του για τα ψέμματα και τη διαστρέβλωση της πραγματικότητας. Όντως κάποια συνδικάτα του δημόσιου τομέα και των ΔΕΚΟ προ αμνημονεύτων χρόνων είχαν καταντήσει «ρετιρέ», όμως ήταν και οι ίδιες κοινωνικές ομάδες και συνδικάτα που όφειλε το κρατικιστικό ΠΑΣΟΚ την παντοδυναμία του. Ήταν επιλογή του Ανδρέα να τα ενσωματώσει στον κομματικό κορμό για να τα ελέγχει. Από τότε μέχρι σήμερα, τα ίδια συνδικάτα έχουν απωλέσει πολλή από τη δύναμη τους, ακριβώς γιατί έγιναν τότε πιόνι του συστήματος και αλλοιώθηκε η επαναστατική τους προοπτική. Με αποτέλεσμα ο νέοφιλελεύθερος συρφετός να χρησιμοποιεί το δικό τους αφήγημα ως το αιώνιο άλλοθι για να καταπιέζει τον εργαζόμενο.

Όμως στις μέρες μας με την ανεργία να διαλύει οικογένειες και να δημιουργεί αυτοκτονίες, τη μερική απασχόληση να επεκτείνεται προς όφελος των εργοδοτών, και με το πρόβλημα της ανασφάλιστης εργασίας και της παρακράτησης ή ακόμη και μη εξόφλησης δεδουλευμένων να τείνει να γίνει ο κανόνας, οι αόριστες κινητοποιήσεις τελετουργικού χαρακτήρα, οι συμβολικές καταλήψεις, και οι περιπατητικές πορείες, ακόμη κι οι απεργίες που γίνονται δεν φοβίζουν ούτε το κράτος ούτε την εργοδοσία. 

Τι πρέπει να γίνει;

Στον καθένα από εμάς εναπόκειται τί θα αποφασίσει. Η δικιά μου άποψη στηρίζεται καθαρά στην εμπειρία μου κατά του κρατισμού, που ξεπούλησε τα συνδικαλιστικά οράματα για κοινωνική δικαιοσύνη και ισότητα και τα αντικατέστησε με την αιώνια βολεμάρα και το ευκαιριακό ξεπούλημα στην εργοδοσία. Γιατί, όταν έχεις το χαμηλότερο βαθμό συμμετοχής των εργατοϋπαλλήλων στα συνδικάτα και τις περισσότερες γενικές απεργίες στην Ευρώπη, καταλαβαίνεις πως η μεγάλη μάζα των εργαζομένων στη χώρα σου ευνοεί μεν την ανάληψη της ανώτερης μορφής ταξικής πάλης, αλλά απεχθάνεται τη συμμετοχή της στους ρεβιζιονιστικούς φορείς, έτσι όπως έχουν καταλήξει να είναι στην εποχή μας τα μοντέρνα συνδικάτα. Οπότε, μία λύση μόνο υπάρχει πια. Τα συνδικάτα πρέπει να ανακτήσουν το επαναστατικό τους πρόταγμα και να συσπειρώσουν γύρω τους εκείνους όσοι δεν έχουν εξουσιαστικές τάσεις παρά μόνο αγάπη για την κοινωνική δικαιοσύνη και τη διάθεση να συγκρουστούν με την εργοδοσία. 

Κι επειδή αυτό δεν γίνεται με κομματικό πρόσημο, γιατί όλοι γνωρίζουμε πού καταλήγει, προτείνω σε όλους σας να αυτονομηθείτε από τα κόμματα, να αυτοοργανωθείτε και να ξεκινήσετε άμεσα την ταξική πάλη στον εργασιακό σας χώρο. Γιατί, εκεί που φτάσατε, δεν έχετε τίποτε άλλο πια να χάσετε εκτός από τις αλυσίδες σας... Έλληνες. 

No comments:

Post a Comment