Γιάννης Δαμέλλος
Αρχίσανε οι σειρήνες του πολέμου πριν καν καλά-καλά ο Ντόναλντ Τραμπ εισέλθει στον Λευκό Οίκο για δεύτερη φορά και όλος ο κόσμος, από τον Παναμά μέχρι τη Γροιλανδία κι από την Ουκρανία μέχρι το Ιράν, προετοιμάζεται για το χειρότερο. Αν μη τι άλλο πρέπει όλοι να μάθουμε να αποφεύγουμε τις αδέσποτες σφαίρες, να διατηρούμε την ψυχραιμία μας και να αντιλαμβανόμαστε γρήγορα τις κακοτοπιές και τους εκβιασμούς. Πάντως, ένα είναι σίγουρο. Ό,τι και να κάνει ο Τραμπ, μόνες κερδισμένες, θα είναι οι βιομηχανίες όπλων. Τελεία και παύλα.
Π.χ. εδώ στον Καναδά, οι κυβερνήτες των επαρχιών συναντήθηκαν για να δούν πώς θα αυξήσουν τα κονδύλια για τις αμυντικές δαπάνες στο 2% του ΑΕΠ, όπως απαίτησε ο ξαναεκλεγμένος εφιάλτης. Όχι πως το έχουμε ανάγκη. Στρατό δεν έχουμε και έχουν περάσει εκείνα τα χρόνια που στέλναμε κυανόκρανους σε είκοσι σημεία στον πλανήτη. Αλλά οι πολιτικοί διασκεδαστές της εξουσίας θεωρούν πως πρέπει να του δώσουν κάτι για να μην επιβάλει δασμούς, όπως απείλησε. Αυτό ουσιαστικά σημαίνει λεφτά για τις αμερικανικές βιομηχανίες όπλων που βγαίνουν από τις τσέπες του Καναδού φορολογούμενου. Αυτός είμαι εγώ.
Στην Ευρώπη πάλι, μιλάνε για 5%, αλλά εκεί έχουν μεγαλύτερα προβλήματα, καθώς το νέο ολιγαρχικό καθεστώς στην Ουάσιγκτον χρησιμοποιεί την ακροδεξιά ως μοχλό πίεσης για να πετύχει τους σκοπούς του. Σήμερα έβλεπα μια προεκλογική αφίσα του ακροδεξιού AfD στη Γερμανία, το οποίο ευλόγησε ο Ίλον Μασκ τις προάλλες, και ετοιμάζεται για συγκυβέρνηση με τους Χριστιανοδημοκράτες.
Στην αφίσα οι γονείς μιας οικογένειας, λευκοί, άνδρας-γυναίκα είχαν υψώσει τα χέρια έτσι ώστε τα δάχτυλά τους να ακουμπούν δημιουργώντας μια εικονική σκεπή πάνω από τα τρία παιδιά τους, αλλά την ίδια στιγμή δεν έκρυβαν καθόλου τον κλασικό ναζιστικό χαιρετισμό, ενώ η προεκλογική ατάκα έλεγε ¨Έμείς θα προστατεύσουμε τα παιδιά σας". Κουβέντα για τα παιδά τους, τα παιδιά των άλλων τους μάραναν. Αν μάλιστα ο Τραμπ δώσει λύση στο Ουκρανικό, οι Ευρωπαίοι θα ξεσκιστούν να αγοράζουν εξοπλισμούς, γιατί ξαφνικά θα νιώσουν πολύ μόνοι τους απέναντι στην αρκούδα, την οποία δεν έπρεπε με κανένα τρόπο να βγάλουνε από τη χειμερία της νάρκη και μετά να της μπήξουν ένα πάσαλο στο κώλο. Ας όψεται όμως ο Μπάιντεν που τους την έστησε περιτέχνως, οι προκτορόμαγκες που κατέστρεψαν τους αγωγούς του Nord Stream και οι Γερμανοί πολιτικοί, βλέπε Μέρκελ που είχαν αυτοκτονικές τάσεις όταν αποφάσισαν ότι, μετά από 40 χρόνια εκδούλευσης, δεν ανήκουνε εις την Δύσιν. Και πάλι η Ευρώπη αποδεικνύεται ένας εύκολος πελάτης προς διάλυση, γιατί κυβερνιέται από ηλιθίους. Μπουνταλάδες και όρνια άξια της τύχης τους.
Στη Μέση Ανατολή πάλι φρόντισε ο φιλαράκος του Τραμπ ο Νετανιάχου να διαμορφώσει μια νέα πραγματικότητα που έχει φέρει το Ιράν σε πολύ δύσκολη θέση όχι όμως και την Τουρκία της οποίας το ρόλο θα πρέπει εμείς οι Έλληνες να προσέξουμε πάρα πολύ. Ένας περιφερειακός πόλεμος εκεί είναι δίκοπο μαχαίρι. Δεν είμαστε συνηθισμένοι σε βομβαρδισμούς αμάχων και την τελευταία φορά που (δεν) πολεμήσαμε χάσαμε την μισή Κύπρο γιατί ήμασταν διχασμένοι. Εντούτοις, γνωρίζοντας τη φύση του Τραμπ, μάλλον θα χαρίσει τους Κούρδους στον Ερντογάν για να του βουλώσει το στόμα, ενώ οι περισσότεροι πολιτικοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να επιτεθεί στο Ιράν μάλλον προσπαθεί να εξαναγκάσει την Τεχεράνη σε συμφωνία για τα πυρηνικά της. Δεν θα μου έκανε καμία εντύπωση αν πριν το τέλος της θητείας του ο Τραμπ κερδίσει και το Νόμπελ Ειρήνης. Εδώ το κέρδισε ο Ομπάμα, λίγο πριν ξεκινήσει τον πόλεμο στη Λιβύη...
Σήμερα διάβασα και κάτι που δεν μπορώ προσωπικά να επιβεβαιώσω. Σύμφωνα με τους New York Times, ο επερχόμενος πρόεδρος μπορεί να αποφασίσει ακόμη και να επιτεθεί στο Ιράν, μετά τις αποκαλύψεις περί σχεδίων δολοφονίας εναντίον του από την Τεχεράνη, ως αντίποινα για τη δολοφονία του επικεφαλής των IRGC Κασέμ Σουλεϊμανί.
Δεν ξέρω αν αυτό είναι ένα ακόμη παραμύθι της Χαλιμάς αλλά, στο επίκεντρο τίθεται το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και οι επιλογές του Τραμπ περιλαμβάνουν είτε άνοιγμα σε διαπραγματεύσεις είτε επίθεση στις πυρηνικές εγκαταστάσεις με απευθείας χτύπημα ή μέσω του Ισραήλ. Δεν ξέρω αν η αμερικανική εφημερίδα παίζει το ρόλο του κράχτη, αφού επικαλείται δυτικούς αξιωματούχους αλλά και την προειδοποίηση του επιθεωρητή πυρηνικών του ΟΗΕ ότι το Ιράν έχει επιταχύνει τον εμπλουτισμό του ουρανίου σε βαθμό που θα μπορούσε να αναπτύξει πυρηνικά. Τα ίδια λέγανε οι Ρεπουμπλικάνοι και ο Τσένει για το Ιράκ πριν ο μικρός Μπους εισβάλει τελικά στη Βαγδάτη. Αλλά ψεύδονταν ασυστόλως.
Ο ίδιος ο Τραμπ τα είχε κάνει μαντάρα με το Ιράν στην πρώτη θητεία του. Ουσιαστικά το "πυρηνικό" πρόγραμμα του Ιράν πάγωσε μετά την συμφωνία του 2015 με την κυβέρνηση του νομπελίστα Ομπάμα. Όμως ένα χρόνο αργότερα ο Τραμπ τη χαρακτήρισε «καταστροφή» -για λόγους που δυσκολευόταν να μας πει - και το 2018 αποχώρησε από τη συμφωνία και επέβαλε εκ νέου κυρώσεις. Προέβλεψε ότι οι Ιρανοί θα εκλιπαρούν για μια άλλη συμφωνία, κάτι που δεν έκαναν. Αυτό που απέφυγαν επίσης να κάνουν ήταν να προχωρήσουν στην επανέναρξη της παραγωγής, προσπαθώντας να διαπραγματευτούν έναν τρόπο για να παρακάμψουν τις κυρώσεις της Ευρώπης. Κι αυτή όμως η προσπάθεια συμφωνίας κατέρρευσε, όπως και η αντίστοιχη από την κυβέρνηση Μπάιντεν. Όλα αυτά βέβαια επιβεβαιώνουν τον κανόνα που λέει ότι αγάλι-αγάλι γίνεται η αγουρίδα μέλι, καθώς το Ιράν είναι ο τελευταίος μεγάλος εχθρός των ΗΠΑ στη γειτονιά, αφού με την βοήθεια των Ισραηλινών και των Σαουδαράβων, έχουν ξεφορτωθεί όλους τους κακούς τους δαίμονες πλην της Τεχεράνης. Στην πορεία έκαναν φίλους τους όλους τους τζιχαντιστές που είχαν βγάλει κάποτε στο κλαρί, ενώ οι Χουσείν, Μουμπάρακ, Καντάφι και Άσαντ άλλαξαν διεύθυνση κατοικίας. Κάποιοι μάλιστα ζουν έντεκα μέτρα κάτω απο το χώμα.
Τα παπαγαλάκια του Λευκού Οίκου και των δικών μας ΜΜΕ μιλούν τώρα για μια νέα αξιολόγηση πληροφοριών που παρασχέθηκε στο Κογκρέσο και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το Ιράν είχε εμπλουτίσει αρκετό ουράνιο για να αναπτύξει πάνω από δώδεκα πυρηνικά όπλα από τότε που οι Ηνωμένες Πολιτείες αποχώρησαν από τη συμφωνία. Σύμφωνα με τον Ραφαέλ Γκρόσι, γενικό διευθυντή του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας, πριν από αρκετές εβδομάδες, το Ιράν επιτάχυνε την παραγωγή εμπλουτισμένου ουρανίου όμως το ποσοστό που έχει συγκεντρώσει είναι λίγο λιγότερο από τον εμπλουτισμό 90% που χρειάζεται για την κατασκευή πυρηνικής βόμβας. Η γερακίνα, ο Άντονι Μπλίνκεν είπε τον Ιούλιο ότι το Ιράν πιθανότατα θα χρειαζόταν απλώς «μία ή δύο εβδομάδες» για να φτάσει στα επίπεδα για την ανάπτυξη πυρηνικών, κι αυτό αν μη τι άλλο είναι η καλύτερη πάσα για τον Τραμπ ώστε από τις 20 Ιανουαρίου να προσπαθήσει να βρει ένα πολύ πιο ισχυρό αποτρεπτικό μέσο.
Οπότε μην σας παραξενέψει αν ο Τραμπ μαζέψει στον Περσικό μια δυνατή ομάδα κρούσης με σκοπό να χτυπήσει τις ιρανικές εγκαταστάσεις και στη συνέχεια ξεκινήσει τη διαπραγμάτευση.
Τι θα κερδίσει είναι άγνωστο. Μια συμφωνία που υπερβαίνει τη συμφωνία της εποχής Ομπάμα είναι ανέφικτη. Το '15 το 97% του εμπλουτισμένου ουρανίου του Ιράν το αγόρασε ο Πούτιν, κάτι που καθυστέρησε για χρόνια την ικανότητα της Τεχεράνης να εγκαταστήσει μια νέα γενιά φυγόκεντρων μηχανών υψηλής απόδοσης, που εμπλουτίζουν το ουράνιο. Και η απόφαση του Τραμπ να αποχωρήσει από τη συμφωνία ουσιαστικά έδωσε στο Ιράν μια δικαιολογία να εγκαταστήσει τα νέα μηχανήματα νωρίτερα από ό,τι είχαν συμφωνήσει. Αυτό που θα πρέπει να επιτευχθεί για να μιλάμε για ουσιαστική επιτυχία είναι μια νέα συμφωνία που θα απαιτεί από το Ιράν να παραδώσει όλο το εμπλουτισμένο ουράνιο και όλες αυτές τις φυγόκεντρες και να επιτρέψει την πρόσβαση σε διεθνείς επιθεωρητές σε κάθε ύποπτη εγκατάσταση όπου θα μπορούσε να παραχθεί νέος εξοπλισμός. Αν θυμάμαι καλά, ήταν η αποτυχία μιας τέτοιας πίεσης που απέφερε τον πόλεμο στο Ιράκ, ενώ εναλλακτικά ηνέα κυβέρνηση Τραμπ σχεδιάζει να ξεκινήσει νέες οικονομικές κυρώσεις, μέσω της μείωσης εσόδων του Ιράν από το πετρέλαιο που σημαίνει ότι πρέπει να τεθείς το στόχαστρο ο σκιώδης στόλος που μεταφέρει πετρέλαιο. Ποιος είναι αυτός ο σκιώδης στόλος, οέο;
Εν κατακλείδι, ξεκινάει μια περίεργη εποχή για όλους μας. Ακόμη και εδώ στον Καναδά, που νομίζαμε ότι δεν θα μας βρουν τα σκάγια ο Τραμπ βρήκε τρόπους να μας κάνει να ανησυχούμε. Σίγουρα δεν ιδρώνουμε όπως άλλοι λαοί , αλλά απ' ό,τι φαίνεται θα χρειάστεί κι εμείς να βάλουμε το χέρι πολύ βαθιά στην τσέπη και να πληρώσουμε τον εκβιαστή μας. Η Ελλάδα όμως θα πρέπει να είναι υπερπροσεκτική. Βρίσκεται σε αυτό που ένας Ολλανδός είχε αποκαλέσει κάποτε πολύ πετυχημένα "η κωλοτρυπίδα του πλανήτη". Κι όταν μπλέκεσαι με τα πίτουρα, είναι αποδεδειγμένο με ακρίβεια ότι στο τέλος σε τρώνε οι κότες...
No comments:
Post a Comment