Το "εξωγήινο" DNA του πανέξυπνου χταποδιού

Πηγή: ΑΠΕ/ΜΠΕ

Για πρώτη φορά οι επιστήμονες αποκωδικοποίησαν το πλήρες γονιδίωμα του χταποδιού, ρίχνοντας φως στα γενετικά μυστικά ενός από τα πιο έξυπνα και περίεργα ζώα της Γης, το οποίο έχει κάτι...εξωγήινο...

Η ανάγνωση του DNA αποκαλύπτει ότι το χταπόδι έχει περίπου 10.000 περισσότερα γονίδια από τον άνθρωπο (33.000 έναντι 23.000), ενώ εμφανίζει σημαντικές γενετικές διαφορές με τα κεφαλόποδα και τα άλλα συγγενικά ασπόνδυλα, σε σχέση με τα οποία διαθέτει γονιδίωμα έως έξι φορές μεγαλύτερο.

Οι ερευνητές από τις ΗΠΑ, τη Γερμανία και την Ιαπωνία, με επικεφαλής τον καθηγητή βιολογίας Ντάνιελ Ρόκσαρ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Μπέρκλεϊ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature", χρειάστηκαν αρκετά χρόνια για να ολοκληρώσουν το δύσκολο έργο τους.

Το χταπόδι έχει μια μακρά εξελικτική ιστορία 400 εκατομμυρίων ετών (εμφανίστηκαν περίπου 230 εκατ. χρόνια πριν από τα θηλαστικά), πράγμα που αντανακλάται στο περίπλοκο γονιδίωμά του. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν εκατοντάδες πρωτότυπα γονίδια, τα οποία δεν έχουν αντίστοιχο σε άλλα ζώα.

Μεταξύ άλλων, το χταπόδι έχει τρεις καρδιές, διαθέτει μεγάλα μάτια-κάμερες και ‘έξυπνα' πλοκάμια γεμάτα νευρωνικά κύτταρα (σαν μίνι-εγκεφάλους), ενώ είναι ικανό να αναγεννά τα άκρα του, όταν αυτά κοπούν.

Μπορεί ακόμη να αλλάζει χρώμα και εμφάνιση κατά βούληση, προσαρμοζόμενο στο περιβάλλον του, μια ικανότητα καμουφλάζ που έχει εμπνεύσει πολλές σύγχρονες τεχνολογίες, όπως τα μαλακά και εύκαμπτα ρομπότ. Οι «μεταμφιέσεις» αυτές γίνονται δυνατές χάρη και στην εντυπωσιακή νοημοσύνη του, η πηγή της οποίας θα πρέπει επίσης να αναζητηθεί στο μοναδικό DNA του.

«Ήσαν τα πρώτα νοήμονα όντα στον πλανήτη μας», δήλωσε ο νομπελίστας ερευνητής Σίντνεϊ Μπρένερ, ο οποίος είχε την πρωτοβουλία για την ανάγνωση του DNA του. Για «ένα επίπεδο νευρωνικής πολυπλοκότητας μοναδικό στα ασπόνδυλα», έκανε λόγο και ο Ρόκσαρ.

Το χταπόδι θεωρείται τόσο έξυπνο, που στη Βρετανία ο νόμος το προστατεύει από τα επιστημονικά πειράματα. Προς το παρόν, οι επιστήμονες παραδέχονται ότι απέχουν πολύ από το να καταλαβαίνουν τι κάνει κάθε ξεχωριστό γονίδιο του χταποδιού ή σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα.