Κυβέρνηση και εξουσία

Συντάκτης: Κώστας Ζώρας καθηγητής Πολιτικής Κοινωνιολογίας, πρώην αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Αιγαίου (efsyn.gr)

Ιστορική ημέρα η 11η Φεβρουαρίου 2016. Επιψήφιση από τη Βουλή του νόμου, σε διαδικαστικό και ουσιαστικό επίπεδο, για την αδειοδότηση της ιδιωτικής τηλοψίας. Δηλαδή, άρχισε η κατεδάφιση τμήματος των ερεισμάτων της οικονομικής ολιγαρχίας.

Δηλαδή, η συμμαχική κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛΛ., για πρώτη φορά ίσως μετά τον Ιανουάριο του 2015, διέβη τον Ρουβίκωνα. Δηλαδή πέρασε από τη διακυβέρνηση στην κατάκτηση μέρους της πραγματικής εξουσίας.

Το αποτόλμησαν μετά το 1950 και άλλες δημοκρατικές και κοινωνικές κυβερνήσεις, αλλά απέτυχαν παταγωδώς. Ιστορικό σχολικό παράδειγμα η κυβέρνηση της Ενώσεως Κέντρου.

Επιχείρησε το άλμα το 1965 αλλά ανατράπηκε βιαίως από το σύμπλεγμα ξένος παράγοντας, κράτος, οικονομική ολιγαρχία και μέσα ενημέρωσης (πρεσβεία των ΗΠΑ, παλάτι, στρατός και λοιπά ένοπλα σώματα, μέρος της ανώτατης ιεραρχίας της δικαστικής εξουσίας, μεγάλες επιχειρήσεις, εκδοτικά συγκροτήματα και βεβαίως η δεξιά πτέρυγα του κόμματος, οι επονομασθέντες και αποστάτες).

Ερχομαι πάλι στα ενεστώτα. Πρωτόφαντο και πρωτοφανές για τη δημοκρατική και κοινοβουλευτική ομαλότητα μετά το 1974. Πολιτικοί θεσμοί συνταγματικής πρόβλεψης και κατοχύρωσης (πολιτικά κόμματα) αρνούνται πεισμόνως να εκπληρώσουν συνταγματικό σκοπό, όπως προσφυώς ανέφερε ο εκλεκτός δημοσιολόγος συνάδελφος από το Πανεπιστήμιο Θράκης Γιώργος Κατρούγκαλος.

Δηλαδή, αρνούνται να συγκροτήσουν το ΕΣΡ, όργανο άμεσο επίσης συνταγματικά προβλεπόμενο και κατοχυρωμένο. Είναι περίπου σαν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να αρνηθεί να συγκαλέσει το εκλογικό σώμα μετά τη λήξη της βουλευτικής περιόδου ή να αρνηθεί τη σύγκληση της Βουλής τακτικά μία φορά κάθε χρόνο.

Το Σύνταγμα προβλέπει ομοφωνία ή πάντως αυξημένη πλειοψηφία των τεσσάρων πέμπτων των μελών της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής για τη συγκρότηση του ΕΣΡ προκειμένου και μόνο να κριθεί εάν τα προτεινόμενα πρόσωπα έχουν τα προβλεπόμενα από τον νόμο προσόντα, ώστε να διέπονται από προσωπική και λειτουργική ανεξαρτησία.

Ουδεμία άλλη σκοπιμότητα «πολιτική», «θεσμική», «νομοθετική» επιτρέπεται να διαμορφώσει ή να συσκοτίσει την κρίση των μελών της Διάσκεψης και πολύ περισσότερο να οδηγήσει στη ματαίωση της συγκρότησης του οργάνου.

Αλλως οδηγούμαστε σε συνταγματικό κενό, το οποίο πρέπει να καλυφθεί από τη Βουλή, όργανο άμεσης λαϊκής κυριαρχίας, υπέρ της οποίας λειτουργεί και το τεκμήριο αρμοδιότητας.

Η γραμματική ερμηνεία του άρθρου 15 παρ. 2 του Συντάγματος κατέστη, κατά τη συζήτηση στη Βουλή, περισσότερο από σαφής. Το τρίτο εδάφιο αφαιρεί τη μορφή του καθεστώτος της προηγούμενης άδειας από την αποκλειστική αρμοδιότητα του ΕΣΡ και την υπάγει στον άμεσο έλεγχο του κράτους και των οργάνων του. Η ερμηνεία αυτή δικαιώνεται πλήρως και από την προσεκτική ανάγνωση των πρακτικών των συζητήσεων στην αναθεωρητική Βουλή.

Βεβαίως το όλο ζήτημα θα κριθεί ενδεχομένως και δικαστικά κατά έκτακτη και τακτική διαδικασία και κρίση. Θέλω να πιστεύω ότι οι δικαστές εμφορούμενοι και από το πνεύμα της τελολογικής ερμηνείας ή άλλως της ερμηνείας του σκοπού αλλά και της συστηματικής ερμηνείας των διατάξεων, θα λάβουν σοβαρά υπόψη τους τόσο τη σκόπιμη πρόθεση της δημιουργίας συνταγματικού χάσματος ή συνταγματικής έλλειψης ή συνταγματικής στρέβλωσης όσο και τη δομή της διαπλοκής, δηλαδή τον τυπικό αλλά και ουσιαστικό ρόλο των τηλεοπτικών ΜΜΕ και δι’ αυτών οικονομικών παραγόντων και ολιγαρχών στην εν συνόλω λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος.

Τρεις ακροτελεύτιες επισημάνσεις: Οι διά κραυγών και οιμωγών υπεραμυνόμενοι δήθεν του Συντάγματος εν ταυτώ ζητούν εκλογές ή κυβέρνηση εθνικής ενότητας (κάτι μου θυμίζει) ή άλλη κυβέρνηση από την ίδια Βουλή ή κυβέρνηση τεχνοκρατών, δηλαδή έμμισθων οργάνων του χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Αυτό και αν είναι προσήλωση στο Σύνταγμα και στην επανειλημμένως και προσφάτως αποτυπωθείσα λαϊκή κυριαρχία. Πάλι έδρεψε δάφνες η δημοσιογραφική δεοντολογία, ως προς το τι είναι είδηση (Τύπος, τηλεόραση, ραδιόφωνο, διαδίκτυο).

Πάντως είδηση δεν είναι ότι θίγει τα συμφέροντα των καναλαρχών. Ο νέος αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης γράφει ήδη κοινοβουλευτική και άλλη ιστορία. Συνέκρινε τα ΜΜΕ με τον κινηματογράφο. Και αγάλλονται οι απανταχού σινεφίλ.