Γιάννης Βαρουφάκης: Η Ελλάδα στον κόσμο του κ. Τραμπ

Συντάκτης: Γιάνης Βαρουφάκης
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποδομείται. Από τη μία, η εν εξελίξει εσωτερική ευρωπαϊκή κρίση δημιουργεί ρωγμές που, από μόνες τους, ήταν ικανές να φέρουν την κατάρρευση της Ε.Ε. Από την άλλη, έχουμε έναν πρόεδρο Τραμπ ο οποίος με πρόγραμμα και μεθοδικότητα, έχοντας γνώση των ρωγμών αυτών, στοχεύει στην αποδόμηση της Ε.Ε. μέσω επιθετικών κινήσεων στη σφαίρα του διεθνούς εμπορίου και της γεωπολιτικής.


Μπροστά σε αυτόν τον υπαρξιακό κίνδυνο το ευρωπαϊκό κατεστημένο αποδεικνύεται καθημερινά ανίκανο να αντιδράσει, ενώ το ελληνικό του παρακλάδι λες και πασχίζει να επιδείξει την ίδια ανοησία με το 2008 –τότε που ο κόσμος κατέρρεε και η ελληνική άρχουσα τάξη διατυμπάνιζε ότι «Ελλάδα και Ευρώπη είναι θωρακισμένες», πεπεισμένη ότι θα τους προστατεύσουν οι Βρυξέλλες από το επερχόμενο τσουνάμι.

Ας δούμε επιγραμματικά τις τρεις πτυχές του προβλήματος που το Μνημονιακό Τόξο του Νυν Υπέρ Πάντων το Ευρώ (Ν.Δ.-ΚΙΝ.ΑΛΛ.-ΠΟΤΑΜΙ-ΣΥΡΙΖΑ) αρνείται να δει:

Σε λίγους μήνες συμπληρώνεται δεκαετία από το κραχ του 2008 –μια δεκαετία κατά την οποία η Ε.Ε. πασχίζει να «κουκουλώσει» την κρίση της ευρωζώνης (αντί να την επιλύσει). Το αποτέλεσμα είναι η απαξίωση της Ε.Ε. στα μάτια της πλειονότητας των χειμαζόμενων Ευρωπαίων πολιτών, κάτι που φουντώνει την εκλογική δύναμη της Εθνικιστικής Διεθνούς (τόσο στα νέα ακροδεξιά κόμματα όσο και εντός παραδοσιακών συντηρητικών, αλλά και αριστερών, κομμάτων)

Τον επόμενο μήνα συμπληρώνεται τριετία από τότε που οι αυξημένες μεταναστευτικές ροές δημιούργησαν μεταναστευτική «κρίση» που ούτε καν να την «κουκουλώσει» δεν μπόρεσε η Ε.Ε. –μια «κρίση» που δεν θα την είχαμε βέβαια προσέξει αν υπήρχε Ευρωπαϊκή… Ενωση (δεδομένου ότι κάθε χώρα έδρασε ως τσαμπατζής που απαιτεί να λύσουν το πρόβλημα «άλλοι»).

Σήμερα, με την ευρωπαϊκή ήπειρο θύμα αυτών των φυγόκεντρων μακρο-οικονομικών δυνάμεων, κατακερματισμένη πολιτικά και καταρρακωμένη ηθικά, οι κινήσεις τεκτονικών γεωπολιτικών πλακών που ενορχηστρώνει ο πρόεδρος Τραμπ στενεύουν απελπιστικά τα περιθώρια επιβίωσης της Ε.Ε.

Ο σκοπός του κ. Τραμπ

Ο Αμερικανός πρόεδρος ενδιαφέρεται για ένα πράγμα μόνο: πώς θα καθυστερήσει τη συρρίκνωση της ηγεμονίας των ΗΠΑ σ’ έναν κόσμο ο οποίος θέλει να αγοράσει όλο και μικρότερο ποσοστό αγαθών Made in USA.

Ο κ. Τραμπ βλέπει τα οικονομικά θαύματα της Ιαπωνίας, την Κίνας και βεβαίως της Ε.Ε. ως κατασκευάσματα των ΗΠΑ καθώς:

■ χωρίς την άμεση βοήθεια και συστηματική διαχείριση της ευρωπαϊκής πολιτικής σκηνής, από το 1945 έως το 2008, η Ε.Ε. δεν θα υπήρχε καν,

■ χωρίς το άνοιγμα των αμερικανικών αγορών στη δεκαετία του 1950, η Ιαπωνία θα ήταν σήμερα φτωχότερη της Ταϊλάνδης,

■ χωρίς το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ τής μετά το 1990 περιόδου, η Κίνα δεν θα είχε ποτέ αναπτυχθεί.

«Εμείς σας δημιουργήσαμε -μας χρωστάτε ό,τι έχετε δημιουργήσει από το 1945 μέχρι σήμερα. Αλλά αντί να δείχνετε ευγνωμοσύνη, όχι μόνο δεν πληρώνετε καν για την άμυνά σας (*), αλλά απαιτείτε να εξάγετε σε εμάς τη δική σας κρίση μέσω όλο και μεγαλύτερων εμπορικών πλεονασμάτων (**) προς εμάς. Αυτά που ξέρατε ώς τώρα, τέλος!»

Κάπως έτσι σκέφτεται, και ομιλεί, ο πρόεδρος Τραμπ κάθε φορά που συναντά την κ. Μέρκελ και τους λοιπούς ηγέτες του G20. Βέβαια ο απώτερος στόχος του είναι η κατάργηση της συν-ηγεμονίας του καπιταλιστικού κόσμου με Ε.Ε., Καναδά και Ιαπωνία και η δημιουργία ενός νέου παγκόσμιου καπιταλισμού που να θυμίζει τροχό ποδηλάτου: με τις ΗΠΑ να είναι το κεντρικό ρουλεμάν/άξονας και τους υπόλοιπους (Γερμανία, Γαλλία, Ιαπωνία, Κίνα κ.λπ.) να είναι οι ακτίνες του τροχού.

Στο μυαλό του κ. Τραμπ με μια τέτοια «αρχιτεκτονική» οι ΗΠΑ-ρουλεμάν θα κυριαρχούν πάντα επί κάθε μιας των ακτίνων. Σε αυτό το πλαίσιο η Ε.Ε. δεν έχει ρόλο και η αποδόμησή της αποτελεί στόχο για τη χώρα, τις ΗΠΑ, που τη δημιούργησαν μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Τα μέσα του κ. Τραμπ

Ακολουθεί παράδειγμα των μέσων με τα οποία ο κ. Τραμπ διαιρεί την Ε.Ε. ώστε να τη βοηθήσει να ολοκληρώσει την αποδόμησή της:

■ Η Γερμανία έχει τεράστιο εμπορικό πλεόνασμα με τις ΗΠΑ, με τις εξαγωγές γερμανικών αυτοκινήτων να παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο.

■ Η Γαλλία δεν έχει εμπορικό πλεόνασμα με τις ΗΠΑ, ιδίως ως προς την αυτοκινητοβιομηχανία της η οποία επιβιώνει λόγω των δασμών ύψους 10% που ισχύουν για τα εισαγόμενα σε χώρες της Ε.Ε. αυτοκίνητα.

Ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοινώνει δασμούς 20% για όλα τα εισαγόμενα στις ΗΠΑ αυτοκίνητα, στη βάση ότι οι ΗΠΑ χρεώνουν μόνο 4% δασμούς –αντίθετα με την Ε.Ε. που χρεώνει 10%. Προσέξτε τι πετυχαίνει:

Τουλάχιστον 5 δισ. δημόσια έσοδα μόνο από τις πωλήσεις γερμανικών αυτοκινήτων στις ΗΠΑ.

Το Βερολίνο προτείνει την εκατέρωθεν «ειρήνη» με κατάργηση των δασμών στα αυτοκίνητα τόσο εκ μέρους των ΗΠΑ όσο και της Ε.Ε.

Το Παρίσι εξαγριώνεται καθώς Ρενό και Πεζό πλήττονται θανάσιμα από ιαπωνικά και κορεατικά εισαγόμενα αυτοκίνητα μετά την κατάργηση δασμών της Ε.Ε. ύψους 10%.

Με τέτοια μέσα ο κ. Τραμπ διαιρεί και βασιλεύει…

Το ψευτοδίλημμα

Μέρκελ, Μακρόν και λοιπές κατεστημένες δυνάμεις προσποιούνται ότι ο Τραμπ είναι ένα περαστικό «κακό», ότι η ευρωζώνη μεταρρυθμίζεται κ.λπ.

Πρόκειται για το Σύνδρομο της Αρνησης.

Η Επιλογή της Αποδόμησης: δυνάμεις τόσο της Δεξιάς όσο και της Αριστεράς απαντούν: «Ας διαλυθεί η Ε.Ε. Ας επιστρέψουμε στο κράτος-έθνος μετά την αποτυχία της Ε.Ε.» -με τη δεξιά έκδοση να υιοθετεί τη γραμμή Τραμπ («Να ξανακάνουμε τη Γαλλία/Γερμανία/Ιταλία κ.λπ. μεγάλη!») και την αριστερή έκφανση (π.χ. Μελανσόν) να προκρίνει το αυτόνομο κράτος-έθνος ως τη βάση για τον σοσιαλιστικό διεθνισμό.

Η δική μας θέση, ως ΜέΡΑ25 και ως DiEM25, είναι πως πρόκειται για ψευτοδίλημμα: Τόσο η Αρνηση όσο και η εσκεμμένη Επιλογή της Αποδόμησης οδηγούν ακριβώς σε αυτό που θέλει ο κ. Τραμπ: την αποδόμηση της Ε.Ε. με τρόπο που θα φουντώσει τον εθνικισμό, θα ενισχύσει την ξενοφοβία, θα του επιτρέψει να έρθει σε μια συμφωνία ΗΠΑ-Κίνας που αφήνει την Ευρώπη απέξω και εν τέλει θα επεκτείνει στο διηνεκές την αμερικανική επικυριαρχία.

Και η Ελλάδα;

Στο μεταξύ στη χώρα μας το κατεστημένο ζει τον μύθο του, έχοντας καταφέρει -με την αρωγή της τρόικας- να κάνει ένα κόμμα της Αριστεράς, τον ΣΥΡΙΖΑ, να ενστερνιστεί ως κυβέρνηση όλες του τις αμαρτίες:

● υιοθέτηση των αποτυχημένων πολιτικών μιας ανοήτως αυταρχικής Ε.Ε.,

● ταύτιση του ευρωπαϊσμού με τη συνθηκολόγηση στην τρόικα,

● άκριτη αποδοχή όλων των ΝΑΤΟϊκών επιταγών στην περιοχή,

● συμμαχία με το Ισραήλ του Νετανιάχου.

Ομως αυτός ο θρίαμβος είναι ρηχός καθώς, για πρώτη φορά από το 1950, η Ε.Ε., που το ελληνικό κατεστημένο λαμβάνει ως δεδομένη, αποδομείται ηθελημένα από την υπερδύναμη που την έχτισε. Για εμάς, για το ΜέΡΑ25-DiEM25, μία είναι η επιλογή: ένα πανευρωπαϊκό κίνημα υπεύθυνης ανυπακοής τόσο στη λογική της Εθνικιστικής Διεθνούς, που τόσο πονηρά δημιούργησε και καθοδηγεί ο κ. Τραμπ, όσο και στην αυταρχική ανοησία του ευρωπαϊκού κατεστημένου.

(*) Πράγματι το Βερολίνο έχει παράδοση να ψέγει όσες κυβερνήσεις παραβιάζουν τους συμφωνημένους ποσοτικούς κανόνες, την ώρα που το ίδιο καταστρατηγεί ποσοτικούς κανόνες που δεν το συμφέρουν –π.χ. τη δέσμευση ότι φέτος θα ξόδευαν 1,5% του ΑΕΠ για την άμυνα ανεβάζοντας το ποσοστό αυτό στο 2% μέχρι το 2024, κάτι που δεν έχει σκοπό να κάνει η κ. Μέρκελ, ή το όριο του 6% του ΑΕΠ για το εμπορικό ισοζύγιο της χώρας (το οποίο ξεπέρασε το 8% εδώ και καιρό).

(**) Οταν μια οικονομία όπως η ευρωζώνη επιβάλλει λιτότητα στους πολίτες της (δηλαδή περικοπές και φόρους που στοχεύουν στα πρωτογενή πλεονάσματα), την ώρα που οι συνολικές αποταμιεύσεις ξεπερνούν τις συνολικές επενδύσεις, τότε νομοτελειακά αυξάνει το συνολικό εμπορικό πλεόνασμα. Με απλά λόγια, η οικονομία αυτή εξάγει την κρίση της στις χώρες με τις οποίες εμπορεύεται, π.χ. τις ΗΠΑ. Αυτό το γνωρίζει καλά ο κ. Τραμπ και είναι ο βασικός λόγος που εχθρεύεται την Ε.Ε. γενικά και την ευρωζώνη πιο συγκεκριμένα.