Deutsche Welle/ efsyn.gr: Το «κρυφό» κούρεμα του ελληνικού χρέους

Συντάκτης: efsyn.gr

Πόσο κοστίζει πραγματικά η ελάφρυνση του ελληνικού χρέους; Το Ινστιτούτο για την Παγκόσμια Οικονομία του Κιέλου συμπεραίνει ότι η παράταση της ωρίμανσης των δανείων και μείωση των επιτοκίων οδηγούν σε κρυφό κούρεμα πολλών δις. Η Ελλάδα καταβάλλει ήδη πολύ χαμηλούς τόκους για τα δάνεια που έχει λάβει, ενώ η αποπληρωμή του δανείου θα ξεκινήσει μετά το 2020. Στο πλαίσιο του τρίτου προγράμματος στήριξης, μάλιστα, γίνεται λόγος για μια νέα παράταση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων κατά 20 ή και 30 έτη.

Οικονομολόγοι από το Ινστιτούτο για την Παγκόσμια Οικονομία του Κιέλου υπολόγισαν πόσο ακριβώς κοστίζει ο τρόπος αυτός ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους. «Η ελάφρυνση του χρέους, που προκαλεί τόσο έντονες δημόσιες συζητήσεις, συντελείται ήδη», αναφέρουν στην έκθεσή τους οι οικονομολόγοι». Βάσει των εκτιμήσεων των ειδικών, η σημερινή αξία των δανείων υποχωρεί στο ήμισυ επί της ονομαστικής αξίας.

Έμμεσο κούρεμα σχεδόν 100 δις ευρώ

Στην υπόθεση εργασίας τους οι οικονομολόγοι υπολογίζουν με ένα προεξοφλητικό επιτόκιo ύψους 5 % (το ίδιο χρησιμοποιεί στους υπολογισμούς της και η Παγκόσμια Τράπεζα) και ένα μέσο επιτόκιο δανεισμού της Ελλάδας που καθόλη της διάρκεια εξυπηρέτησης των δανείων κυμαίνεται στο 1,5 %.

Με αυτά τα δεδομένα η παρούσα αξία του οφειλόμενου ποσού των δανείων ονομαστικής αξίας 184 δις ευρώ υποχωρεί στα μόλις 87 δις ευρώ. Όπως σημειώνουν οι οικονομολόγοι, δεδομένου ότι οι χώρες της ευρωζώνης έχουν απορρίψει το ενδεχόμενο ενός ονομαστικού κουρέματος του χρέους και καθότι τα επιτόκια δεν επιδέχονται περαιτέρω μείωση χωρίς αυτό να συνεπάγεται άμεσες απώλειες για τους πιστωτές, έπεσε στο τραπέζι η πρόταση περί νέας παράτασης του χρόνου αποπληρωμής των δανείων. Μια νέα παράταση κατά 20 ή και 30 έτη, όπως προτάθηκε πρόσφατα από το ΔΝΤ, θα οδηγούσε -στη βάση των ίδιων υπολογισμών- σε περαιτέρω μείωση της παρούσας αξίας των προς αποπληρωμή δανείων στα 43 δις ευρώ (παράταση κατά 20 έτη) ή στα 30 δις ευρώ (παράταση κατά 30 έτη) αντίστοιχα.

Μηδενική υπό όρους η αξία του τρίτου δανείου

Στη βάση του ίδιου μοντέλου υπολογισμών, η αξία του νέου, τρίτου πακέτου στήριξης ύψους 86 δις ευρώ υποχωρεί στα 59 δις ευρώ. Σύμφωνα με άλλη, τροποποιημένη υπόθεση εργασίας, η αξία του νέου δανείου θα μπορούσε να υποχωρήσει στο μηδέν. Στο μοντέλο αυτό οι οικονομολόγοι υπολογίζουν με ένα προεξοφλητικό επιτόκιο ύψους 7 %, το οποίο μειώνει την παρούσα αξία των προς αποπληρωμή δανείων στα 8 δις ευρώ. Εάν συνυπολογιστεί σε αυτό η επιστροφή στην Ελλάδα εσόδων ύψους 7,7 δις ευρώ που θα εισπράξει η ευρωζώνη μέχρι το 2018 από παλαιότερα προγράμματα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ, η αξία του δανείου στο πλαίσιο του τρίτου πακέτου βοήθειας θα ήταν ουσιαστικά μηδενική.

Όπως αναφέρει ο συντάκτης της έκθεσης Στέφαν Κόοτς: «Μπορεί από τη δημοσιονομική σκοπιά των δανειστών ένα άμεσο κούρεμα του χρέους και η περαιτέρω μείωση των επιτοκίων και παράταση της ωρίμανσης να εμφανίζονται ως οικονομικά ισοδύναμα μέτρα. Σε αντίθεση με ένα απευθείας κούρεμα, το οποίο θα επέτρεπε στην Ελλάδα να αναχρηματοδοτηθεί άμεσα από τις αγορές, μέσω μιας έμμεσης ελάφρυνσης του χρέους (χαλάρωση των όρων που αφορούν στην καταβολή τοκοχρεολυσίων) η χώρα παραμένει σε μια παρατεταμένη φάση αφερεγγυότητας. Αυτό δίνει στις πιστώτριες χώρες τη δυνατότητα να διατηρήσουν τις πιέσεις για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων, χωρίς όμως αυτό να εγγυάται την επιτυχία της μεταρρυθμιστικής πολιτικής».

Σχέδιο αναδιάρθρωσης χρέους μέσω πλαφόν

Συντάκτης: efsyn.grΗ ευρωζώνη εξετάζει το ενδεχόμενο να θέσει ένα πλαφόν στην ετήσια εξυπηρέτηση του ελληνικού χρέους, το οποίο θα ανέρχεται στο 15% του ΑΕΠ της Ελλάδας. Το σχέδιο αυτό φέρεται να εντάσσεται στο πλαίσιο των ενεργειών της ευρωζώνης για ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. 

Όπως δήλωσαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι στο Reuters, η ευρωζώνη φέρεται πως είναι έτοιμη να προσαρμόσει συγκεκριμένες παραμέτρους των δανείων που έχει χορηγήσει στην Ελλάδα, προκειμένου να διασφαλίσει ότι το κόστος εξυπηρέτησής τους δεν θα υπερβαίνει το 15% του ΑΕΠ της χώρας. Απαραίτητη προϋπόθεση για να συμβεί αυτό -υπογραμμίζουν- είναι η Αθήνα να εφαρμόσει τις αλλαγές που έχουν ζητήσει οι πιστωτές της στο επόμενο δίμηνο.   

Όπως σημειώνεται στο δημοσίευμα, η σύνδεση των πληρωμών για την εξυπηρέτηση του χρέους με το ελληνικό ΑΕΠ σημαίνει ότι οι σχετικές δαπάνες της χώρας θα είναι μικρότερες, εάν η οικονομία της χώρας αντιμετωπίζει δυσκολίες, ενώ θα είναι υψηλότερες εάν αυτή είναι εύρωστη.

Η συζήτηση αυτή γίνεται με βάση τη βιωσιμότητα του χρέους, με το ΔΝΤ να έχει εκφράσει επανειλημμένως τις αμφιβολίες του. Σημειώνεται πως το κόστος εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους ανέρχεται περίπου στο 11% του ΑΕΠ για το 2015 και θα μειωθεί απότομα τα επόμενα χρόνια μέχρι το 2023, όταν θα λήξει η περίοδος χάριτος των δανείων της ευρωζώνης - και επομένως το κόστος αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά. 

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η εφαρμογή του σχεδίου αυτού ενδεχομένως θα οδηγήσει σε χαλάρωση των δημοσιονομικών πιέσεων της Ελλάδας τα επόμενα 20-30 χρόνια.