Ποιος είναι τελικά ο ρόλος του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο;

The Greek Courier / http://www.protothema.gr/

Το ΝΑΤΟ δεν θα εμποδίζει τους μετανάστες. Θα τους επιστρέφει στην Τουρκία μόνο αν είναι ναυαγοί. Σύμφωνα με το master plan που ανέλυσε ο Πάνος Καμμένος, η τουρκική ακτοφυλακή θα ειδοποιείται πρώτη να σταματήσει τον απόπλου πλοιαρίων από τις ακτές της και αν δεν επιτυγχάνεται αυτό, η Frontex και το Λιμενικό θα το κάνουν, όταν εισέρχονται τα πλοιάρια στα δικά μας χωρικά ύδατα. Η νατοϊκή δύναμη Standing Maritime Group 2 θα εκτελεί μόνο καθήκοντα αναγνώρισης, επιτήρησης και παρακολούθησης στην περιοχή και θα βρίσκεται σταθερά σε επαφή με τη FRONTEX. 

από το http://www.protothema.gr/ Οι επιχειρήσεις των νατοϊκών πλοίων στο Αιγαίο ήδη ξεκίνησαν και τις τελευταίες ώρες δόθηκαν στη δημοσιότητα οι λεπτομέρειες του σχεδίου της συμμαχίας για την αντιμετώπιση των δικτύων διακίνησης προσφύγων. Με ανακοίνωση που εξέδωσε ο ΓΓ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ αλλά και με συνέντευξη που παραχώρησε ο Έλληνας υπουργός Εθνικής Άμυνας την Πέμπτη, έγιναν γνωστές αρκετές από τις λεπτομέρειές που αφορούν στην επιχείρηση του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο.

Το βασικότερο στοιχείο είναι, όμως, ότι το ΝΑΤΟ δεν θα εμποδίζει τους μετανάστες και τους πρόσφυγες να εισέρχονται στα ελληνικά χωρικά ύδατα, αλλά θα έχει καθήκοντα αναγνώρισης, επιτήρησης και παρακολούθησης και θα επιστρέφει τους ανθρώπους αυτούς στην Τουρκία -από όπου και ξεκινούν το ταξίδι τους- μόνο αν ναυαγούν.

Άλλωστε, όπως ξεκαθάρισε στην ανακοίνωση που εξέδωσε ο Γενς Στόλτενμπεργκ, «καθήκον του NATO δεν είναι να αναγκάζει πλεούμενα να γυρίζουν πίσω». Όπως εξήγησε ο ΓΓ της συμμαχίας, αν πλοία της συμμαχίας διασώζουν ανθρώπους από πλοία που κινδυνεύουν στη θάλασσα και έχουν αποπλεύσει από την Τουρκία, θα μεταφέρονται στο έδαφος της Τουρκίας. 

Σύμφωνα με τον Στόλτενμπεργκ, η δύναμη Standing Maritime Group 2 θα εκτελεί καθήκοντα αναγνώρισης, επιτήρησης και παρακολούθησης στην περιοχή και θα βρίσκεται σταθερά σε επαφή με τη FRONTEX.

«Θα διαβιβάζουμε πληροφορίες κρίσιμης σημασίας, ώστε να διευκολύνουμε τις ακτοφυλακές της Ελλάδας και της Τουρκίας, όπως και τη FRONTEX, να εκτελούν την αποστολή τους πιο αποτελεσματικά», είπε, σημειώνοντας πως τα νατοϊκά πλοία θα μπορούν να πλέουν στα χωρικά ύδατα των δύο χωρών, αλλά «οι ελληνικές και οι τουρκικές δυνάμεις δεν θα επιχειρούν στα χωρικά ύδατα και στον εναέριο χώρο η μία της άλλης».

Την δράση των πλοίων του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο προσπάθησε να εξηγήσει λίγες ώρες αργότερα και ο Πάνος Καμμένος. Ο υπουργός διευκρίνισε ότι δεν είναι δεν αποστολή του ΝΑΤΟ να διασώσει πρόσφυγες και επιχείρησε να εξηγήσει το πώς ελήφθη η πολιτική απόφαση αναφορικά με τη δράση στο Αιγαίο.

Όπως είπε, τα πλοία του ΝΑΤΟ θα παραταχθούν στη γραμμή μεταξύ των ελληνικών και τουρκικών θαλασσίων συνόρων ή ακόμα και πιο μέσα, ανάλογα με τις θερμικές κάμερες και το που μπορούν να αποδώσουν. 

Σύμφωνα με τον κ. Καμμένο, όταν θα ξεκινάει μια βάρκα με πρόσφυγες ή μετανάστες από την ακτή της Μικράς Ασίας θα ειδοποιεί σε ανοιχτό δίαυλο που ακούν όλες οι ακτοφυλακές και η Frontex ότι «αυτή τη στιγμή στη Σμύρνη, στο τάδε GPS point, το πλοίο τάδε της νατοϊκής δύναμης παρατηρεί ότι βάρκα με 25 πρόσωπα ξεκινά για να περάσει προς την ελληνική πλευρά». 

«Θα καλεί πρώτα την τουρκική ακτοφυλακή που είναι υπεύθυνη για να επιχειρεί στα τουρκικά παράλια, να πάει εκεί και να σταματήσει τον απόπλου του σκάφους», είπε και συνέχισε: «Ένα σκάφος λοιπόν θα ειδοποιείται να σταματάει κατά τον απόπλου και αυτό είναι το βασικό. Πείτε λοιπόν ότι αυτό το σκάφος κατά την ώρα του απόπλου δεν έχει σταματήσει. Εν συνεχεία, όσο είναι εντός τουρκικών χωρικών υδάτων - παράλληλα ακούει η Frontex και η ελληνική ακτοφυλακή - την ίδια στιγμή, δίνεται εντολή από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ ότι παρακολουθείται η βάρκα, κινείται σε αυτήν τη ροή και είναι σε αυτήν την απόσταση από τα σύνορα. Εκεί πάλι θα πρέπει να κινηθεί η τουρκική ακτοφυλακή. Αν αυτό το σκάφος περάσει από την πλευρά των ελληνικών χωρικών υδάτων, εκεί η Frontex και το Λιμενικό Σώμα έχουν υποχρέωση να απαγορεύσει τη διέλευση, να τους σταματήσει, να τους περάσει στην απέναντι πλευρά και να τους παραδώσει στις τουρκικές αρχές».

Σύμφωνα με τον υπουργό Εθνικής Άμυνας, αν η απόπειρα παράνομης διέλευσης των συνόρων μετατραπεί σε έρευνα και διάσωση, δηλαδή εάν σκίσουν τη βάρκα και πέσουν στη θάλασσα, τα πλοία του ΝΑΤΟ θα εκτελέσουν την επιχείρηση SOLAS. 

«Δηλαδή, όταν υπάρχει άνθρωπος στη θάλασσα, ο ναυτικός, είτε είναι του Εμπορικού είτε του Πολεμικού Ναυτικού, εκείνη την ώρα επιχειρεί διάσωση. Ανεξάρτητα, λοιπόν, εάν η διάσωση γίνει από την τουρκική ακτοφυλακή, από την ελληνική ακτοφυλακή, από τη Frontex ή από πλοίο του ΝΑΤΟ ή άλλο πολεμικό ή εμπορικό πλοίο, όσοι πλέον θα συλλαμβάνονται θα οδηγούνται στην Τουρκία, είτε είναι μετανάστες είτε είναι πρόσφυγες. Κάποιοι, βεβαίως, θα περάσουν και στα ελληνικά νησιά όπου εκεί οι ανθρωπιστικές οργανώσεις, η Πρώτη Υποδοχή, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες είναι εκεί προκειμένου να πράξει. Βεβαίως, δεν εξαιρούνται αυτά τα πρόσωπα, από τα πρόσωπα τα οποία εάν περάσουν από την Τουρκία, θα επιστρέφουν και αυτά στην Τουρκία», είπε.

Ο ρόλος της Frontex

Όσον αφορά στο αν προβλέπεται η επιχείρηση της Frontex όσο είναι ακόμη στα τουρκικά ύδατα και ερωτηθείς σχετικά με το αν μπορεί να δημιουργηθεί θέμα ως προς τις ζώνες ευθύνης έρευνας-διάσωσης, ο κ. Καμμένος εξήγησε ότι «όπου και αν διασωθεί κάποιος, με την ευθύνη που υπάρχει για τη διάσωση ανθρώπων στη θάλασσα και με ευθύνη του θαλάμου επιχειρήσεων του εμπορικού ναυτικού θα δίνεται το σήμα και θα διασώζεται, όπως προβλέπεται μέχρι σήμερα».

«Αυτή τη στιγμή το σενάριο των διεθνών υδάτων είναι σενάριο το οποίο αφορά τη δυτική πλευρά των ελληνικών νησιών, δηλαδή θα πρέπει να έχουν περάσει από τα παράλια της Μικράς Ασίας, τα τουρκικά χωρικά ύδατα, τα ελληνικά χωρικά ύδατα, τα νησιά και να φτάσουν μετά τα ελληνικά χωρικά ύδατα στα διεθνή ύδατα», ανέφερε, προσθέτοντας πως «αυτή είναι πράγματι μια περίπτωση που θα αφορά ούτε καν το 1% και εκεί θα ειδοποιούν το ελληνικό κέντρο επιχειρήσεων και θα γίνεται η διάσωση».

Ο κ. Καμμένος ανέφερε πως η Ελλάδα και το ΝΑΤΟ επίσης ζητούν να μπορεί η Frontex να επιχειρεί και εντός των τουρκικών χωρικών υδάτων με συμφωνία βεβαίως της Τουρκίας. 

«Αυτή η βοήθεια θα είναι πολύ σημαντική, αλλά ήδη έχει ειπωθεί από τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, στις συζητήσεις που έχουν γίνει, ότι θα μεταφέρονται εκείνοι οι οποίοι διασώζονται με πλοία της Frontex στην τουρκική ακτή», είπε.

Τι θα γίνει στην περίπτωση των ελληνικών χωρικών υδάτων

Ερωτηθείς σχετικά με ελληνικά χωρικά ύδατα, ο κ. Καμμένος διευκρίνισε πως η Ελλάδα δεν απεμπολεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα, σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι «τουρκικό πλοίο δεν μπορεί να περάσει με το "καπέλο" του ΝΑΤΟ στα ελληνικά χωρικά ύδατα και να κάνει διάσωση».

Αν, όμως, πρόκειται για κάποιο νατοϊκό πλοίο ή ισπανικό τότε, σύμφωνα με τον υπουργό, θα ειδοποιήσει ο θάλαμος επιχειρήσεων του Εμπορικού Ναυτικού θα τα ειδοποιήσει, θα γίνει η διάσωση και θα επιστρέψουν οι άνθρωποι στην Τουρκία.

«Αυτό θα γίνει. Είναι ξεκάθαρο», είπε. 

«Οι επιχειρήσεις άργησαν να ξεκινήσουν λόγω Τουρκίας»

Πάντως, σύμφωνα με τον Πάνο Καμμένο, θα έπρεπε κανονικά να έχουν αρχίσει ήδη οι επιχειρήσεις στο Αιγαίο, ωστόσο, το προηγούμενο στρατιωτικό συμβούλιο διεκόπη, αφού η Τουρκία «έσπασε» τη σιωπηλή διαδικασία.

Όπως ανέφερε, επειδή οι στρατιωτικοί της Τουρκίας προέβαλαν ισχυρισμούς στη διάρκεια της στρατιωτικής επιτροπής, όπως προβλέπεται από τον κανονισμό του ΝΑΤΟ αυτό με απόφαση του Γενικού Γραμματέα επανήλθε σε επίπεδο μονίμων αντιπρόσωπων, λύθηκαν τα οποιαδήποτε θέματα υπήρχαν και αφού λύθηκαν με σαφείς πλέον οδηγίες για το που θα γίνονται οι επιχειρήσεις, για το ποια είναι η υπευθυνότητα καθενός πάει στην στρατιωτική επιτροπή, η οποία πλέον είναι υποχρεωμένη να εφαρμόσει τις διαταγές τις οποίες παίρνει από το δεύτερο συμβούλιο των μονίμων αντιπροσώπων και να προχωρήσει στο επιχειρησιακό.

Πότε τελειώνει το σχέδιο και το παίρνει ο διοικητής της Ναυτικής Δύναμης;

Σύμφωνα με τον υπουργό, διοικητής που θα είναι ουσιαστικά επικεφαλής της επιχείρησης, θα έχει δίπλα του και δύο αξιωματικούς, έναν Έλληνα αξιωματικό του Πολεμικού Ναυτικού και έναν Τούρκο αξιωματικό και θα υπάρχει από κοινού σχεδιασμός. 

«Για να ξεκαθαρίζουμε τα πράγματα, αυτό έγινε για να μην υπάρξει καμία περίπτωση ή προσπάθεια κάποιου μέρους να εμπλέξει θέματα τα οποία δεν έχουν καμία σχέση με την αποστολή», εξήγησε.

«Αν εγκλωβιστεί ένα πλοίο στα Ίμια, ποιος θα πάει κ. Υπουργέ;», ήταν μια από τις ερωτήσεις που δέχτηκε επίσης ο κ. Καμμένος και στην οποία απάντησε, λέγοντας πως τα Ίμια είναι ελληνικό έδαφος και θα πάει η ελληνική ακτοφυλακή, όπως κάνει πάντα. 

«Δεν υπάρχουν "γκρίζες ζώνες" για την Ελλάδα. Δεν υπάρχουν για κανέναν», ανέφερε.

Πώς θα επιστρέφονται οι μετανάστες που θα εντοπίζει η Frontex;

Αυτή τη στιγμή γίνεται η συνεννόηση μεταξύ του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ και της τουρκικής πλευράς, προκειμένου να χρησιμοποιείται και η Frontex. 

Προς στιγμήν, η τουρκική ακτοφυλακή θα παραλαμβάνει από την Frontex τον κόσμο, στα δικά της χωρικά ύδατα, για να τον πηγαίνει από την άλλη πλευρά. Από εκεί και πέρα, όμως, αυτό θα γίνεται μετά τη συμφωνία που θα κάνει η Τουρκία με την Frontex. 

«Εμείς, ως Ελλάδα, είμαστε απόλυτα σύμφωνοι να γίνει αυτή η διαδικασία», είπε ο Πάνος Καμμένος.