Η Eurovision, ο Στάλιν και το ξέπλυμα των ουκρανών νεοναζί

Συντάκτης: Ελένη Νικολαϊδου, Καθηγήτρια και Ιστορικός

Και η Eurovision εφαρμόζει πολιτική; Το αντίθετο θα ήταν το παράξενο. Το τραγούδι της Ουκρανίας που νίκησε στον φετινό διαγωνισμό, αναφέρεται και υπερασπίζεται τους Τάταρους, οι οποίοι μετακινήθηκαν κατά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο από την ΕΣΣΔ επειδή συνεργάστηκαν με τους Ναζί.

Να θυμίσουμε βέβαια πως αυτή την στιγμή στην Ουκρανία ύστερα από αιματηρές συγκρούσεις, κυβερνάνε φασίστες οι οποίοι έχουν κάνει εγκλήματα κατά ρωσόφωνων πλυθησμών και ουκρανών αντιφασιστών της περιοχής.

Κατά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν και, από τις αρχές του 1942 η χερσόνησος της Κριμαίας είχε περιέλθει στην κυριαρχία των ναζί, με μεγάλο ποσοστό του ντόπιου πληθυσμού να εκτελείται ή να αποστέλλεται στη Γερμανία σε στρατόπεδα συγκέντρωσης για «κοινωφελή εργασία».

Oι Τάταροι της Κριμαίας συνεργάστηκαν ενεργά με τις Γερμανικές αρχές κατοχής, συμμετέχοντας στις λεγόμενες «Ταταρικές Εθνικές Επιτροπές», που συστάθηκαν από τα Γερμανικά όργανα πληροφοριοδοτών, και χρησιμοποιήθηκαν συχνά για την διείσδυση στα νώτα του Κόκκινου Στρατού από κατασκόπους και δολιοφθορείς.

Με την υποστήριξη των Τατάρων της Κριμαίας, οι «Ταταρικές Εθνικές Επιτροπές», στις οποίες ηγετικό ρόλο έπαιξαν οι Λευκοφρουροί-Τάταροι του εξωτερικού, προσανατόλισαν τις δραστηριότητές τους στις διώξεις και την καταπίεση του μη-Ταταρικού πληθυσμού της Κριμαίας, ξεκινώντας τις προετοιμασίες για την απόσπαση της Κριμαίας από τη Σοβιετική Ένωση με την βία, με την βοήθεια των Γερμανικών στρατιωτικών δυνάμεων.

Λαμβάνοντας υπόψη τα γεγονότα που παρατέθηκαν παραπάνω, η Κρατική Επιτροπή Άμυνας αποφασίζει πως:

Όλοι οι Τάταροι πρέπει να φύγουν από την περιοχή της Κριμαίας και να μετεγκατασταθούν μόνιμα ως ειδικοί μέτοικοι στις περιοχές της Ουζμπεκικής ΣΣΔ. Η μετεγκατάσταση θα ανατεθεί στην Σοβιετική NKVD. Η Σοβιετική NKVD θα πρέπει να ολοκληρώσει την μετεγκατάσταση μέχρι την 1η Ιουνίου 1944.

Τυχαίο λοιπόν το τραγούδι;

Η Κριμαία πριν δύο χρόνια προσχώρησε στη Ρωσία κατόπιν δημοψήφισματος στα πλαίσια του εμφυλίου που είχει προσκληθεί από τους αμερικανοκίνητους ουκρανούς νεοναζί του «Δεξιού Τομέα».

Για την λεπτομέρεια, να σημειώσουμε πως οι νεοναζί Ουκρανοί που κυβερνούν τώρα στο Κίεβο αναγνώρισαν την απέλαση των Τατάρων ως γενοκτονία το 2015.

Μέσω της μπίζνας της Eurovision, η αποστολή της Ουκρανίας παραμορφώνει την ιστορία, πριμοδοτεί το έδαφος για ευρύτερα κυνηγητά σε αντιφασίστες και ρωσόφονους, με ευρύτερο στόχο να κάμψει και το φρόνημα τους. Μέσω της επίθεσης στην ΕΣΣΔ, χτυπάνε τη Λαϊκή Δημοκρατία του Λουγκανσκ και του Ντόνετσκ καθώς και τη Ρωσία η οποία εμπλέκεται στην περιοχή.

Τα στοιχεία που παρατίθενται πιο κάτω προέρχονται από τη διδακτορική διατριβή μου (υπό έγκριση) με θέμα «Οι διαφωνίες, η διάσπαση και η ρήξη Σοβιετικής Ένωσης και Κίνας και πως αυτό επέδρασε στο ελληνικό κομμουνιστικό κίνημα στην Ελλάδα και την υπερορία».

Για άλλη μία φορά, λοιπόν, ήρθε στην επιφάνεια η εποχή που ο Ιωσήφ Στάλιν ήταν στην ηγεσία της Σοβιετικής Ένωσης και μάλιστα με ένα γεγονός που ούτε με πολύ ζωηρή φαντασία μπορεί να συσχετιστεί μαζί του.

63 χρόνια από το θάνατο του Στάλιν και οι μνήμες ξυπνούν με ένα τραγούδι που πήρε την πρώτη θέση στον 61ο διαγωνισμό της Eurovision. 

Ας δούμε όμως τι έγινε με τις μετακινήσεις πληθυσμών επί Στάλιν. Πράγματι μετακινήθηκαν πληθυσμοί; Ναι πράγματι! Για ποιο λόγο όμως;

Τι λένε, λοιπόν, τα στοιχεία;

Θα πρέπει να έχουμε στο νου μας ότι αναφερόμαστε στο διάστημα που μεταφέρθηκε πληθυσμός από τις εστίες του διεξαγόταν ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος. Στα τέλη του 1943, λοιπόν, μεταφέρθηκαν από τη γη τους οι Karachai και το ίδιο συνέβη και με την αυτόνομη δημοκρατία των Kalmyk οι οποίοι συνεργάστηκαν με τους Γερμανούς (Chuev, F., Molotov Remembers. Chicago: I. R. Dee, 1993).

Το Μάρτιο του 1944 εκδιώχθηκαν οι Τσετσένοι και οι Ιngushi. Τον Απρίλιο 1944 μετακινήθηκαν από την περιοχή τους οι Kabardino – Balkav σε μακρινές περιοχές και άλλαξαν όνομα σε Αυτόνομη Καμπαρντιανή Δημοκρατία.

Οι Τάταροι και οι Τσετσένοι, πάνω από το μισό του πληθυσμού τους, συνεργάστηκαν με τους Ναζί.

Ο Β.Μ. Μολότοφ για το θέμα των μετακινήσεων εθνοτήτων μέσα στη Σοβιετική Ένωση αναφέρει «το ζήτημα ήταν ότι κατά τη διάρκεια του πολέμου λάβαμε αναφορές για μαζική προδοσία. Τάγματα Καυκασιανών στάθηκαν αντίθετα σε εμάς στο μέτωπο και μας επιτέθηκαν στα μετόπισθεν. Επρόκειτο για ζήτημα ζωής και θανάτου, δεν υπήρχε χρόνος να ερευνήσουμε τις λεπτομέρειες. Φυσικά και αθώοι υπέφεραν. Όμως εκτιμώ ότι με δεδομένες τις συνθήκες, ενεργήσαμε ορθά» (Chuev, F.).

O G. A. Tokaev, αποσκιρτήσας στη Δύση το 1948, έγραψε το βιβλίο «Comrade X» για να περιγράψει την προσπάθεια που έγινε κατά του Ι. Στάλιν και στο καθεστώτος. Στο βιβλίο του αναφέρει και τους λαούς που συνεργάστηκαν με τους Γερμανούς κατά των Σοβιετικών ή τους λαούς που πολέμησαν το ίδιο τους Γερμανούς και τους Σοβιετικούς. Συγκεκριμένα αναφέρει: "ένας αριθμός Καυκασιανών και κοντά στους Καυκασιανούς ήταν ανυπότακτοι.

Οι Τσετσένοι, οι Ινγκούσι, οι Βαλκάριοι (balkarians) οι άνθρωποι από το Καρατσάι (Karachay), οι Τάταροι από την Κριμαία και οι Καλμίκοι που πράγματι πολέμησαν το ίδιο κατά των Ναζί και κατά των Σοβιετικών "ιμπεριαλιστών". Οι Καρακάοι ανοιχτά καλωσόρισαν τους Γερμανούς. [...] Οι Τάταροι της Κριμαίας συνεργάζονταν με τους Γερμανούς εξοντώνοντας όποιο Ρώσο μπορούσαν, κυρίως τα κομματικά μέλη. Υπήρχε σε εξέλιξη ένα αντισοβιετικό αντάρτικο." (Tokaev,  G.A., Comrade X, London: Harvill Press,1956)

Στην αποσταλινοποίηση της Σοβιετικής Ένωσης που αποπειράθηκε από τον Ν. Χρουστσόφ, ουκρανικής καταγωγής ο ίδιος, και σε λόγο του (στη «Μυστική Έκθεση») στις 25 Φεβρουαρίου 1956 αστειεύτηκε λέγοντας ότι οι Ουκρανοί γλύτωσαν τη μετανάστευση από τον Στάλιν απλώς επειδή ήταν πάρα πολλοί, ενώ σίγουρα θα ξέρει, σχολιάζει ο F.Grover, ότι ένα μικρό μέρος των Ουκρανών συνεργάστηκαν με τους Ναζί εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης (Grover, F., Khrushchev lied).

Οι μεταφορές των πληθυσμών που έγιναν στη Σοβιετική Ένωση δεν ήταν άγνωστες ούτε σε όσους άκουγαν τον Ν. Χρουστσόφ διαβάζοντας τη «Μυστική Έκθεση» (20ο Συνέδριο ΚΚΣΕ, 1956) και ούτε κάποιος κατηγόρησε τον Στάλιν γι αυτό, άλλωστε η Σοβιετική Ένωση διοικούνταν από την ΚΕ του ΚΚΣΕ και αν ο Στάλιν είχε τέτοια δύναμη να αποφασίζει μόνος του και να παρακάμπτει τις διαδικασίες, τότε οι κατηγορίες θα πρέπει να απευθυνθούν στα υπόλοιπα μέλη. Και όταν αναφερόμαστε στις αποφάσεις του Στάλιν, στο κείμενο αυτό τουλάχιστον, αναφερόμαστε στα συλλογικά όργανα της Σοβιετικής Ένωσης.

Η κριτική που έγινε στον Στάλιν, όταν ξεκίνησε η αποκαθήλωσή του εστιαζόταν ότι οι μετακινήσεις των πληθυσμών έγιναν «χωρίς εξαιρέσεις», ότι δεν «οργανώθηκαν με στρατιωτική επίβλεψη» και ότι «ολόκληρα έθνη» τιμωρήθηκαν «για τις επιθετικές πράξεις ατόμων ή ομάδων».

Κλείνοντας το σχόλιο για τη σκόνη που σήκωσε το τραγούδι της Ουκρανίας να πούμε ότι μάλλον η Σοβιετική Ένωση είχε ρίξει τόσο βαθιές ρίζες στις μνήμες των ανθρώπων που διαφορετικά δεν εξηγείται ούτε ο πόλεμος που δέχεται μετά από τόσες δεκαετίες ούτε οι νοσταλγικές ματιές προς τα πίσω των ανθρώπων επί Γης.